Հրավիրում ենք միանալ Վայոց ձորի մարզում գտնվող Վիշապի կիրճի արշավին, որն առանձնանում է իր նեղ անցումներով և բարձր ժայռերով։ Այս յուրօրինակ կիրճն անտարբեր չի թողնի բնության սիրահարներին։
Արշավի սկզբում անցնելու ենք Վայքի լեռների լքված գյուղատեղիներով և «Գայլի ականջների» լանջի լեռնային ճանապարհով իջնելու ենք դեպի Վիշապի կիրճ։
Արշավն ավարտելու ենք Գռավի բուժիչ հանքային աղբյուրի մոտ։
Վիշապի կիրճ
Երթուղու երկարությունը՝ 14 կմ
Հարաբերական բարձրությունը՝ 300 մ
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ)
Հանդիպման ժամը` 7։30
Մասնակցության արժեքը` 9 500 դրամ
Արժեքի մեջ ներառված է՝
Տրանսպորտ
Ուղեկցորդների ծառայություն
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
Ուսապարկ (պարտադիր)
Ձեռնափայտեր
Մեկօրյա սնունդ
Ջուր (առնվազն 1,5 լիտր)
Դեղատուփ
Արևային ակնոց
Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
Տաք հագուստ
Լապտեր
Անձրևապաշտպան թիկնոց
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:
Մեր արշավներին կարող են մասնակցել միայն 18-55 տարեկան միջին ֆիզիկական տվյալներ ունեցող անձինք, ովքեր չունեն առողջական խնդիրներ։
Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով, Երևանի ժամանկով ժամը՝ 10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30 ընկած ժամանակահատվածում։
Կամ կարող եք գրել Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին և մենք կպատասխանենք աշխատանքային ժամերի ընթացքում (10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30):
Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3GHAt9H
Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Ստացող՝
ԱՐՄՋԵՈ ՍՊԸ (InecoBank)
Բանկային հաշիվ 2052 0222 1888 1001
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։ Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։
Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև արշավի նախորդ օրվա առավոտյան 12:00: Այնուհետև հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։
Հրավիրում ենք միասին բացահայտել հայկական պատմամշակութային ժառանգության եզակի կոթողները։ Մեր ճամփորդությունը խոստանում է լինել հիշարժան և տպավորիչ։
Օրվա սկզբում կուղևորվենք Կոշ գյուղ,որտեղ կիրականացնենք 2 կմ երկարությամբ փոքրիկ քայլարշավ դեպի Կոշի բերդ։ Պարզ եղանակին այստեղից աննկարագրելի տեսարան է բացվում դեպի Արարատ լեռը:
Այնուհետև կայցելենք Արուճ գյուղ՝ տեսնելու գյուղի նշանավոր կոթողներից մեկը՝ Սուրբ Գրիգոր եկեղեցին, որը կառուցվել է 7-րդ դարում։ Այն հայկական հոգևոր և ճարտարապետական նշանավոր կոթողներից է՝ կառուցված Գրիգոր Ա Մամիկոնյանի կողմից։ Ծանոթանալով Արուճի տաճարի պատմությանը կուղևորվենք Դաշտադեմ գյուղ՝ տեսնելու Դաշտադեմի ամրոցը, որը Հայաստանի տարածքում կառուցված ու պահպանված ամրոցաշինության լավագույն օրինակներից մեկն է։
Ճամփորդության ավարտին կայցելենք Հայաստանի միջնադարյան եզակի կառույցներից մեկը՝ Երերույքի տաճարը, և հնարավորություն կունենանք ծանոթանալ տաճարի պատմությանը: Տաճարը Հայաստանի ամենավաղ քրիստոնեական համալիրներից մեկն է, որը ցանկացած այցելուի տպավորում է իր ճարտարապետական յուրօրինակությամբ։
Արուճի վանք / Սբ Գրիգոր եկեղեցի
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ) Հանդիպման ժամը՝ 9։00 Մասնակցության արժեքը՝ 8 500 դրամ
Արժեքի մեջ ներառված է՝
Տրանսպորտ
Գիդի ծառայություն
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
Ուսապարկ (պարտադիր)
Ձեռնափայտեր
Մեկօրյա սնունդ
Ջուր (առնվազն 1 լիտր)
Դեղատուփ
Արևային ակնոց
Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
Տաք հագուստ
Լապտեր
Անձրևապաշտպան թիկնոց
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:
Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով, Երևանի ժամանկով ժամը՝ 10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30 ընկած ժամանակահատվածում։
Կամ կարող եք գրել Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին և մենք կպատասխանենք աշխատանքային ժամերի ընթացքում (10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30):
Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3GHAt9H
Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Ստացող՝
ԱՐՄՋԵՈ ՍՊԸ (InecoBank)
Բանկային հաշիվ 2052 0222 1888 1001
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։ Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։
Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև արշավի նախորդ օրվա առավոտյան 12:00: Այնուհետև հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։
Իրականացնելու ենք արշավ դեպի Տավուշի մարզի 2 գագաթ՝ Աստանդական (2291 մ) և Մոխրկտու (2461 մ)։
Արշավը սկսելու ենք Սևանի լեռնանցքից և բարձրանալու ենք դեպի Փամբակի լեռներ։ Երթուղին անցնում է Դիլիջանի թունելի վրայով։
Վերելք Աստանդական և Մոխրկտու
Երթուղու երկարությունը՝ 20 կմ
Հարաբերական բարձրությունը՝ 700 մ
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ)
Հանդիպման ժամը` 7։00
Մասնակցության արժեքը` 9 500 դրամ
Արժեքի մեջ ներառված է՝
Տրանսպորտ
Ուղեկցորդների ծառայություն
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
Ուսապարկ (պարտադիր)
Ձեռնափայտեր (պարտադիր չէ)
Մեկօրյա սնունդ
Ջուր (առնվազն 1 լիտր)
Դեղատուփ
Արևային ակնոց
Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
Տաք հագուստ
Լապտեր
Անձրևապաշտպան թիկնոց
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):
Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:
Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով, Երևանի ժամանկով ժամը՝ 10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30 ընկած ժամանակահատվածում։
Կամ կարող եք Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին և մենք կպատասխանենք աշխատանքային ժամերի ընթացքում (10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30):
Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3GHAt9H
Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Ստացող՝
ԱՐՄՋԵՈ ՍՊԸ (InecoBank)
Բանկային հաշիվ 2052 0222 1888 1001
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։
Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։
Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև արշավի նախորդ օրվա առավոտյան 12:00: Այնուհետև հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։
Հրավիրում ենք մասնակցել Որոտանի կիրճի լքված գյուղերով արշավին։
Գեղատեսիլ Որոտանի կիրճի ստորին հատվածում և լանջերին ծվարել են անցյալ դարի կեսերին լքված գյուղեր: Մի գյուղից մյուսը ձգվում են գեղեցիկ արշավային արահետներ: Այս ձորը լի է բնական և պատմա-մշակութային հուշարձաններով:
Օր 1: Հին Խոտ – Հին Շինուհայր – Հին Հալիձոր
Երևանից ուղևորվում ենք Խոտ գյուղ։ Խոտից սկսում ենք քայլարշավը դեպի Որոտանի կիրճի լքված գյուղերը։ Սկզբում կիջնենք Հին Խոտ գյուղ և կիրճի լանջով կքայլենք դեպի Հին Շինուհայր և կավարտենք արշավը Հալիձորում։
Հին Խոտ գյուղը
Որոտանի կիրճի լքված գյուղերը Սյունիքի հնագույն բնակավայրերից են եղել: Գյուղերը գտնվում են ժայռերի վրա, ավելի ճիշտ՝ ժայռերի մեջ: Այստեղ մարդիկ նախ բնակության համար հարմարեցրել են տուֆային հրաբխային ապարներում ձևավորված քարանձավները: Ավելի ուշ քարանձավային բնակատեղիներն ընդարձակել են քարե շարվածքների հաշվին, այս պատճառով այնպիսի տպավորություն է ստեղծվում՝ ասես տները ժայռերից են աճում:
Գիշերակացը հյուրատանը։
Օր 2։ Տաթևի Մեծ Անապատ – Խնձորեսկ
Առավոտյան ուղևորվում ենք Սատանի կամուրջ, որտեղից կիրականացնենք արշավ դեպի Տաթևի Մեծ անապատ։ Այս ճարտարապետական համալիրը ժամանակին նշանավոր կրոնական կենտրոն էր: Գտնվում է Որոտան գետի աջափնյա ձորում, Որոտանի և նրա Տաթև վտակի միախառնման վայրում:
Խնձորեսկ
Այնուհետև կուղևորվենք քարանձավային Խնձորեսկ։ Կտեսնենք Խնձորեսկի քարանձավային բնակավայրերը և կանցնենք հայտնի ճոճվող կամրջով, որով միմյանց է կապում Հին Խնձորեսկի երկու ձորափները՝ Ղանդունց նովն ու Ներքին թաղը։
Երեկոյան կվերադառնանք Երևան։
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ)
Հանդիպման ժամը` 7։30
Մասնակցության արժեքը` 33 000 դրամ
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
Ուսապարկ (պարտադիր)
Ձեռնափայտեր (պարտադիր չէ)
Ջուր (առնվազն 1 լիտր)
Դեղատուփ
Արևային ակնոց
Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
Տաք հագուստ
Լապտեր
Անձրևապաշտպան թիկնոց
Զանգապաններ
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:
Մեր արշավներին կարող են մասնակցել միայն 18-55 տարեկան միջին ֆիզիկական տվյալներ ունեցող անձինք, ովքեր չունեն առողջական խնդիրներ։
Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով, Երևանի ժամանկով ժամը՝ 10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30 ընկած ժամանակահատվածում։
Կամ կարող եք գրել Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին և մենք կպատասխանենք աշխատանքային ժամերի ընթացքում (10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30):
Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3GHAt9H
Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Ստացող՝
ԱՐՄՋԵՈ ՍՊԸ (InecoBank)
Բանկային հաշիվ 2052 0222 1888 1001
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։ Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։
Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև դեկտեմբերի 11-ին առավոտյան 12:00: Այնուհետև հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։
Իրականացնելու ենք վերելք Երանոսի հայտնի «Սֆինքս» լեռը։
Երթուղին անցնում է Վարդագույն կիրճով։ Կիրճը գտնվում է Երանոսի լեռների լանջերին։ Այն հիացնում է իր գույների բազմազանությամբ, որտեղ գերակշռում է վարդագույնը։ Վարդագույն կիրճից հետո կշարունակենք ճանապարհը գեղեցիկ բլրային հատվածով, որտեղից բացվում է ամենաշքեղ տեսարանը դեպի Ազատի ջրամբար։
Սֆինքսի գագաթից բացվում է հիանալի տեսարան դեպի Մեծ ու Փոքր Մասիսները։
Արշավն իրականացնում ենք առաջին անգամ։ Սֆինքսի գագաթային հատվածը զառիթափ է։
Մասնակիցները պարտադիր պետք է ունենան արշավային փորձ և հանդերձանք։
Երթուղու երկարությունը՝ 16 կմ
Հարաբերական բարձրությունը՝ 600 մ
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ)
Հանդիպման ժամը` 8։00
Մասնակցության արժեքը` 8 500 դրամ
Արժեքի մեջ ներառված է՝
Տրանսպորտ
Ուղեկցորդների ծառայություն
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
Ուսապարկ (պարտադիր)
Ձեռնափայտեր (պարտադիր չէ)
Մեկօրյա սնունդ
Ջուր (առնվազն 1 լիտր)
Դեղատուփ
Արևային ակնոց
Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
Տաք հագուստ
Լապտեր
Անձրևապաշտպան թիկնոց
Զանգապաններ
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:
Մեր արշավներին կարող են մասնակցել միայն 18-55 տարեկան միջին ֆիզիկական տվյալներ ունեցող անձինք, ովքեր չունեն առողջական խնդիրներ։
Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով, Երևանի ժամանկով ժամը՝ 10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30 ընկած ժամանակահատվածում։
Կամ կարող եք գրել Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին և մենք կպատասխանենք աշխատանքային ժամերի ընթացքում (10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30):
Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3GHAt9H
Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Ստացող՝
ԱՐՄՋԵՈ ՍՊԸ (InecoBank)
Բանկային հաշիվ 2052 0222 1888 1001
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։ Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։
Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև արշավի նախորդ օրվա առավոտյան 12:00: Այնուհետև հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։
Իրականացնելու ենք լեռնային արշավ Փամբակի լեռներում։
Արշավի ընթացքում բարձրանալու ենք 3 գագաթ՝ Պահակասար (2891 մ), Աժդահա (2813 մ) և Հոլ (2713 մ)։
Ողջ ճանապարհին մեզ ուղեկցելու են քառագագաթ Արագածի ձյունապատ գագաթները։
Ճանապարհին ունենալու ենք կանգառ Ապարանի «Գնթունիքի» մոտ։
Երթուղու երկարությունը՝ 15 կմ
Հարաբերական բարձրությունը՝ 1000 մ
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ)
Հանդիպման ժամը` 8։00
Մասնակցության արժեքը` 8 500 դրամ
Արժեքի մեջ ներառված է՝
Տրանսպորտ
Ուղեկցորդների ծառայություն
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
Ուսապարկ (պարտադիր)
Ձեռնափայտեր
Մեկօրյա սնունդ
Ջուր (առնվազն 1 լիտր)
Դեղատուփ
Արևային ակնոց
Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
Տաք հագուստ
Լապտեր
Անձրևապաշտպան թիկնոց
Զանգապաններ
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:
Մեր արշավներին կարող են մասնակցել միայն 18-55 տարեկան միջին ֆիզիկական տվյալներ ունեցող անձինք, ովքեր չունեն առողջական խնդիրներ։
Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով, Երևանի ժամանկով ժամը՝ 10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30 ընկած ժամանակահատվածում։
Կամ կարող եք գրել Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին և մենք կպատասխանենք աշխատանքային ժամերի ընթացքում (10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30):
Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3GHAt9H
Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Ստացող՝
ԱՐՄՋԵՈ ՍՊԸ (InecoBank)
Բանկային հաշիվ 2052 0222 1888 1001
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։ Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։
Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև արշավի նախորդ օրվա առավոտյան 12:00: Այնուհետև հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։
Տեխնիկական բարդությամբ լեռները, օրինակ՝ Կազբեկը կամ Էլբրուսը, պահանջում են համապատասխան գույք և հանդերձանք: Նման տեխնիկական վերելքներին պետք է պատրաստվել լրջորեն՝ կարևորելով վերելքի համար անհրաժեշտ պարագաները։ 5000 մետրից բարձր լեռներում ամեն ինչ արդեն այլ է, իսկ տեխնիկական 5000 մետրից բարձր լեռներում՝ էլ ավելի բարդ է:
Ստորև ներկայացրել ենք տեխնիկական վերելքի գույքը և հանդերձանքը։
Հանդերձանք
Բաճկոն
5000 մետրից բարձր լեռներում շերտերով հագնվելը խիստ կարևոր է։ Անհրաժեշտ է ունենալ 2 բաճկոն: Առաջին բաճկոնը և ֆլիսե համազգեստը պետք է ծառայեն որպես միջին շերտ: Սա կապահովի մարմնի ջերմությունը։ Բաճկոնը, ինչպես նաև ֆլիսե համազգեստն ու թերմոներքնազգեստը, պետք է հնարավորինս համապատասխանեն մեր մարմնի կառուցվածքին։
Ձմեռային բաճկոն
2-րդ բաճկոնը պետք է պաշտպանի քամուց և ցածր ջերմաստիճանից: Ցանկալի է, որ այն ունենա պաշտպանիչ գլխարկ:
Ֆլիսե վերնազգեստ
Այս գործվածքը նաև անվանում են արհեստական բուրդ: Ֆլիսն առավել թեթև ու փափուկ է, քան բուրդը:
Ի տարբերություն բրդյա շապիկի, ֆլիսե վերնազգեստը նույնիսկ թրջվելուց հետո է շարունակում որոշ չափով տաք պահել մարմինը:
Թերմոներքնազգեստ
Թերմոներքնազգեստը հատուկ գերշնչող նյութերից պատրաստված շապիկ և տաբատ է, որը կրում են անմիջապես մարմնի վրա:
թերմոներքնազգեստ
Այն լավ ներծծում է քրտինքը և արագ չորանում: Արդյունքում մարմինը մնում է չոր և հետևաբար՝ ավելի տաք:
Տաբատ
Տեխնիկական վերելքների համար անհրաժեշտ է ունենալ 2 տաբատ: Գագաթ բարձրանալու օրվա համար անհրաժեշտ է քամուց ու ցրտից պաշտպանող ալպինիստականտաբատ կամ դահուկորդի համազգեստ: Այն պետք է լինի անջրաթափանց և տաք: Ոչ պարտադիր, բայց ցանկալի պայման է, որ տաբատը ունենա մեմբրանե «շնչող» շերտ:
2-րդ տաբատը անհրաժեշտ է գագաթի վերելքին նախորդող օրերի համար: Այն պետք է լինի համեմատաբար ավելի բարակ:
Գուլպա
Արշավային գուլպաները լինում են սինթետիկ կամ մերինոյի բրդից: Այս կենդանիների բուրդը թեթև է և շատ տաք: Արագ կլանում է քրտինքը և շուտ է չորանում:
Այսպիսի գուլպաները ունենում են անատոմիական ձև և հաճախ անկար գործվածքով են: Ցանկալի է ունենալ մի քանի զույգ, տարբեր հաստության գուլպաներ:
Անհրաժեշտ գույք
Բարձր լեռնային կոշիկներ
Արշավային կոշիկները պետք է լինեն հարմար, հաստ տակացուներով և չսեղմող: Սովորաբար արշավային կոշիկները ընտրում են այն հաշվարկով, որ այն կրեն հաստ գուլպայով, այսինքն՝ մեկ կամ երկու համար մեծ: Արշավից առաջ անպայման կրեք այն, որպեսզի այն ընդունի ձեր ոտքի ձևը: Արգելվում է նոր կոշիկներով սկսել վերելքը:
Տեխնիկական վերելքների համար նախատեսված կոշիկները պինդ են և նախատեսված ժայռոտ ու սառցապատ տեղանքներով քայլելու համար: Դրանք պետք է պաշտպանեն ոտքերը կոպիտ հարվածներից։ Տեխնիկական վերելքների համար նախատեսված կոշիկները նաև պետք է ունենան կատվիկներն ամրացնելու հնարավորություն:
Կատվիկներ
Կատվիկները լինում են երկու տեսակի՝ պողպատե և ալյումինե։ Չնայած ալյումինն ավելի թեթև է և հարմար քայլքի համար, սակայն այնքան էլ դիմացկուն չէ։
Կատվիկներ
Տեխնիկական վերելքների համար խորհուրդ է տրվում պողպատե տարբերակները, քանի որ ավելի պինդ են և դիմացկուն։ Կատվիկները պետք է հարմար լինեն և առաջին հերթին համապատասխանեն մեր կոշիկներին։
Սառցահատ
Սառցահատ ձեռք բերելու ժամանակ, պետք է ուշադրություն դարձնել սառցահատի երկարությանը։
Երբ սառցահատն ուղիղ պահում ենք, այն պետք է լինի ոտնաթաթից մոտ 10 սմ բարձր։
Ալպինիստական պարան
Այս Պարաններն ունենում են տարբեր երկարություններ և տրամագիծ։ Սառցադաշտային վերելքների ժամանակ պետք է ընտրել չոր վերամշակում անցած պարաններ: Ի տարբերություն պարանների մյուս տեսակների, սրանք շուտ չեն կլանում ձյան և սառույցի խոնավությունը։
Ալպինիստական պարան
Խոնավանալու դեպքում պարանն ավելի է ծանրանում՝ դառնալով լրացուցիչ բեռ մեզ համար։
Սաղավարտ
Այն սաղավարտները, որոնք նախատեսված են հեծանվային կամ դահուկային սպորտի համար, չեն կարող կիրառվել 5000 մետր և բարձր տեխնիկական վերելքների ժամանակ։ Ուստի պետք է փնտրել տեխնիկական վերելքներին համապատասխան սաղավարտներ։
Սաղավարտ
Նման սաղավարտների դեպքում նախընտրությունը պետք է տալ առավել ծանր տեսակներին։ Անկախ նրանից, որ ավելի ծանր բեռով ենք քայլելու, միևնույն է, սաղավարտների այս տեսակները ավելի դիմացկուն են: Դրանք կարող են մեզ պաշտպանել նույնիսկ մի քանի հարվածներից։
Զսպանակակեռիկ
Զսպանակակեռիկները հիմնականում անհրաժեշտ են գույքի լավ ամրացման, հանգույցներ ստեղծելու և պարանից միասին կապված լինելու համար։
Տեխնիկական վերելքների դեպքում զսպանակակեռիկները պարզապես անհրաժեշտություն են։
Ուսապարկ (50 լ և ավելի մեծ)
Ուսապարկի չափսերը կախված են վերելքի տևողությունից, սակայն հիմնականում նախընտրելի է 60 լ չափսը։ Տեխնիկական վերելքների համար ուսապարկ ընտրելիս՝ պետք է մանրամասնորեն ուսումնասիրել ուսապարկի հնարավորությունները։
Առաջին հերթին պետք է համոզվել, որ ուսապարկի չափսերն ու ձևը համապատասխանում են ձեր մեջքի կառուցվածքին: Պետք է վստահ լինել, որ ուսապարկը ջրակայուն է և ունի որոշակի հարմարանքներ սառցահատի, սաղավարտի և նմանատիպ այլ գույքի համար։
Արշավային ձեռնափայտեր
Արշավային ձեռնափայտերը կիսում են ոտքերի լարվածությունը և թեթևացնում քայլքը: 5000 մ և բարձր տեխնիկական վերելքների ժամանակ, պետք է ուշադրություն դարձնել ձեռնափայտի ծայրային հատվածին: Այն պետք է նախատեսված լինի ձյան շերտի վրայով քայլելու համար։
Քնապարկ
Քնապարկերը ունենում են ջերմաստիճանի երեք ցուցիչ՝ «comfort», «minimum», «extreme»:
«Comfort»-ը ցույց է տալիս օդի այն ջերմաստիճանը, որի պայմաններում առավել նպատակահարմարն է տվյալ քնապարկը: «Extreme»-ը ցույց է տալիս նվազագույն ջերմաստիճանը, որի դեպքում կյանքին լուրջ վտանգ չի սպառնա:
Աքսեսուարներ
Տաք գլխարկ
Նախապատվությունը տվեք ֆլիսե գլխարկներին: Ինչպես ֆլիսե համազգեստի դեպքում, այնպես էլ գլխարկի՝ այն լավագույնս կապահովի ջերմություն և կպաշտպանի քամուց։
Արևային ակնոց
Արևային ակնոցը պետք է լինի լեռնային և առնվազն 3-րդ կարգի պաշտպանությամբ: Արևային ակնոցների ապակիներն ունեն դասակարգում: Առաջին և երկրորդ կարգերը նախատեսված են քաղաքում կրելու և թեթև զբոսանքների համար: Տեխնիկական վերելքների դեպքում այս տարբերակները անհրաժեշտ չեն:
Երրորդ կարգը փոխանցում է արևի լույսի 8-18%-ը, 4-րդը՝ 3 – 8%-ը: 5000 մետրից բարձր տեխնիկական լեռները ձնածածկ են և կարևոր է ընտրել համապատասխան լեռնային ակնոց: Հակառակ դեպքում ձնային կուրությունը կլինի բավականին լուրջ խոչընդոտ և վերելքը չեղարկելու հիմնավոր պատճառ։
Բաֆ (Buff)
Բաֆերըպաշտպանում են ինչպես քամուց ու փոշուց, այնպես էլ ձնից ու ցրտից: Բաֆը պաշտպանում է վիզը և կանխում է քամու ներթափանցումը:
Ուժեղ քամու ժամանակ բաֆով ծածկում ենք նաև դեմքը:
Ձեռնոց
Ունեցեք 2 զույգ ֆլիսե ձեռնոցներ։ Մեկ զույգը մատներով, իսկ մյուսը՝ թաթման:
Դահուկի ձեռնոց նույնպես կարելի է վերցնել: Կարևոր է, որ ձեռնոցները արտաքինից ունենան ջրակայուն պինդ շերտ, իսկ ներսից՝ փափուկ տաքացնող շերտ:
Ճակատային լապտեր
Ճակատային լապտեր ունենալը պարտադիր է, քանի որ գագաթի վերելքները սկսվում են գիշերը: Արշավից առաջ անպայման պետք է ստուգել լապտերի մարտկոցները:
Եվ մի մոռացեք ցանկացած վերելքի համար վերցնել մի քանի զույգ պահեստային մարտկոցներ։
Անհատական դեղատուփ
Դեղատուփի պարունակությանը կարող եք ծանոթանալ այստեղ։ Հղումով բացվող նյութում փորձել ենք հավաքագրել բոլոր հիմնական դեղամիջոցներն ու իրերը, որոնք պարտադիր պետք է լինեն ձեր անհատական դեղատուփում:
Դեղատուփ
Պետք է հաշվի առնել, որ ցուցակում ներկայացված դեղերի ցանկը միանշանակ բոլորի համար չէ: Շատերը հնարավոր է ունենան ալերգիա որոշ դեղամիջոցներից կամ նյութերից: Վստահ եղեք, որ չունեք ալերգիա որևէ դեղամիջոցից, մինչ այն ընդունելը: Իսկ եթե ունեք, ապա ընտրեք տվյալ դեղահաբին փոխարինող այլընտրանքային տարբերակ: Ուրիշին դեղահաբ առաջարկելուց առաջ էլ համոզվեք, որ նա նույնպես ալերգիկ չէ:
Այլ պարագաներ
Հողաթափեր
Թերմոս
լիցքավորիչ (power bank)
Ներքնազգեստ
Հեռախոս
Անձնագիր, դրամապանակ և այլ կարևոր փասթաթղթեր: Այս ամենը կեղտոտվելուց կամ թրջվելուց ապահով պահելու համար կարելի է պահել պինդ զիպ փականով պատյանների մեջ
Ուսապարկի պաշտպանիչ ծածկոց և պոլիէթիլենային տոպրակներ
Անձնական հիգիենայի պարագաներ
Ջրաման
Հիգիենիկ շրթներկ
Արևապաշտպան քսուք՝ առնվազն «50spf» պաշտպանության մակարդակով
Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:
Կատմանդու ժամանելուց հետո պետք է ինքնաթիռով ուղևովեինք Լուկլա, սակայն եղանակային պայմանների պատճառով ստիպված եղանք դիմել այլ տարբերակի և արդյունքում 11 ժամ գնացինք ավտոբուսով, ունեցանք 5 ժամյա off-road և 30 կմ քայլեցինք մինչև ելման կետ։
Այնուհետև շարունակեցինք ճանապարհորդությունն այնպես, ինչպես նախատեսված էր ըստ ծրագրի՝ իհարկե որոշակի թեթև փոփոխություններով։
Լուսանկարները՝ Անի Բաղդասարյանի
Էվերեստի բազային ճամբար հասնելուց հետո խմբի մի քանի մասնակիցներ բարձրացան նաև Կալա Պատթար լեռնագագթը, որտեղից բացվում էր շլացուցիչ տեսարան դեպի Հիմալայան հսկաների ձյունածածկ գագաթները։
Լուսանկարները՝ Անի Բաղդասարյանի
Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:
Ջրամա՞ն, թե՞ պլաստիկ շիշ։ Մեր կողմից այդ հարցն ունի միանշանակ պատասխան։ Մենք ունենք մի քանի հոդվածներ, որտեղ ներկայացնում ենք մարդու և բնության կապի, փոխադարձ ազդեցության մասին, խոսել ենք նաև այն մասին, թե ինչպիսի որակներ կարող են ձևավորել արշավները։ Եվ այդ թեմայի շուրջ անպայման ուզում ենք անդրադառնալ պլաստիկ շշերի օգտագործմանն արշավների ժամանակ։
Յուրաքանչյուր մարդ, հատկապես արշավական, իր կյանքում գոնե մեկ անգամ բնության գրկում հանդիպել է պլաստիկ թափոնների։ Բացի այն, որ այդ տեսարաններն ընդհանրապես էսթետիկ հաճույք չեն պատճառում, այլև խաթարում են բնական մի շարք գործընթացներ։ Առհասարակ աղբի առկայությունն արշավային երթուղիների վրա, և ոչ միայն, խոսում է մարդկանց դաստիարակության և գիտակցության մասին։
Պլաստիկն ու մարդու առողջությունը
Այս խնդրին առաջին հերթին պետք է մոտենալ մեր առողջության տեսանկյունից։ Համացանցում կարելի է գտնել հազարավոր գիտական հոդվածներ այն մասին, թե որքան վատ ազդեցություն ունեն ջրի պլաստիկ շշերը մեր առողջության վրա։ Բանն այն է, որ պլաստիկ շշեր արտադրող ընկերությունները հիմնականում դիմում են ավելի մատչելի տարբերակների և արտադրում մեկանգամյա օգտագործման շշեր։
Իսկ եթե մի կողմ դնենք գիտական տերմիներնն ու բացատրություններն այս թեմայի շուրջ, ապա կարող ենք յուրաքանչյուրս մեր հերթին փաստել, որ սովորաբար ջրի պլաստիկ շիշը մի քանի անգամ օգտագործելու դեպքում ջրից գալիս է ինչ-որ տարօրինակ համ։
Պլաստիկ շշերի բազմակի օգտագործումը հանգեցնում է մարդու օրգանիզմում մի շարք վնասակար քիմիական տարրերի ներթափանցմանը։ Իսկ այդ գործընթացն ավելի արագ և վնասակար է, եթե շիշն ամբողջ ընթացքում լինում է արևի ճառագայթների տակ։
Իսկ հիմա եկեք հիշենք, թե որտեղ ենք մենք սովորաբար դնում մեր ջրամանները կամ պլաստիկ շշերը։ Իհարկե ուսապարկի կողքերում գտնվող դրսի գրպաններում։ Կարծում ենք վնասակար կապը ջրի պլաստիկ շշերի օգտագործման և մեր առողջության վատթարացման հարցում ակնհայտ է։
Գուցե շատերի համար այս նկատառումը ոչ այնքան համոզիչ է ու կարևոր։ Սակայն պետք է հիշել, որ ինչպես օրինակ արշավային գույք-հանդերձանքում կարևոր են փոքրիկ դետալները, այնպես էլ այս հարցում՝ կարևոր են փոքրիկ սովորությունները, որոնք երկարատև ընթացքում դառնում են մեծ խնդրի առաջացման պատճառ։
Պլաստիկ թափոններն արշավային երթուղիներում
Պլաստիկ թափոնների վերամշակումն աշխարհում ամենամեծ խնդիրներից մեկն է, քանի որ այդ գործընթացը բավականին բարդ է, իսկ բնության գրկում պլաստիկը կարող է պահպանվել հարյուրավոր տարիներ՝ լինելով մեծ խնդիր ոչ միայն ցամաքային, այլև ջրային միջավայրում։
1 պլաստիկ շշի ամբողջական քայքայման համար միջինում պահանջվում է 450 տարի, իսկ որոշ դեպքերում՝ մինչև 1000 տարի։ Իսկ պլաստիկ շշերի 90%-ը նույնիսկ ենթակա չէ վերամշակման։
1 պլաստիկ շիշ = 450 տարի
Գնելով ջրի պլաստիկ շիշ, եկեք խոստովանենք, որ շատերս այն օտագործում ենք միայն մեկ անգամ, և լավագույն դեպքում այն նետում աղբը։ Սակայն, այս դեպքում հարց է առաջանում, թե որտեղից են հայտնվում պլաստիկ շշերը բնության գրկում ու արշավային երթուղիներում։ Չնայած որ արշավականների մեծ մասն այդ հարցում ավելի գիտակից է և շատերը հոգ են տանում բնության մասին, բայց փաստը մնում է փաստ, որ երթուղիներում մինչ օրս կարող ենք հանդիպել պլաստիկ թափոններ։
Ֆինանսական խելամտություն
Եթե առողջության և բնության մասին հոգ տանելու կետերն այնքան համոզիչ չէին, որ հրաժարվես պլաստիկ շշերի օգտագործումից, անդրադառնանք նաև այդ ամենի ֆինանսական կողմին։
Արշավների ժամանակ մարդիկ միջինում օգտագործում են 1․5լ ջուր։ Ստացվում է, որ մեկ արշավի համար մեզ պետք է 3 հատ 0,5լ պլաստիկ շշով ջուր, որը մոտավոր կստացվի 500 ՀՀ դրամ։ Պատկերացնենք, որ ամիսը 3 անգամ գնում ենք արշավների, ստացվեց՝ 1500 ՀՀ դրամ ամսվա կտրվածքով մենք ծախսում ենք ջրի համար։ Եթե ձեռք ենք բերում ջրաման՝ մոտավոր 7000 ՀՀ դրամով, 1-1,5լ, ստացվում է, որ մեկ տարվա կտրվածքով ջրաման գնելու դեպքում մենք ծախսում ենք 7000 ՀՀ դրամ, իսկ պլաստիկ շշով գնելու դեպքում՝ 18 000 ՀՀ դրամ, այսինքն 2,5 անգամ ավելի շատ ենք վճարում։
Այստեղ, իհարկե, պետք է նաև նշել, որ մարդկանց ֆինանսները տարբեր են, ցանկությունները նույնպես, և ինչ-որ մեկը կարող է գնել ավելի թանկ ջրաման կամ ավելի քիչ պլաստիկ շշով ջուր, բայց միևնույն է, երկարատև ընթացքում ջրաման ունենալն ավելի խելամիտ որոշում է ֆինանսների տեսանկյունից։
Ինքնարտահայտում ջրամանի միջոցով
Եթե խոսքը գնում է ջրաման, թե՞ պլաստիկ շիշ ընտրության մասին, ապա այն միանշանակ պետք է լինի հօգուտ ջրամանի, որը որպես բոնուս ունի նաև էսթետիկ կողմ։ Մեծ հաշվով բոլոր պլաստիկ շշերը միանման են, իսկ ահա ջրամանները կարող են լինել բազմատեսակ, տարբեր գույների, դիզայնի ու բրենդի։ Հետևաբար ամեն անձ կարող է ընտրել իր անհատականությունն ընդգծող ջրաման։ Ճիշտ է, փոքրիկ դետալ է, բայց ինչքան հաճելի կարող է լինել։
Սա նույնպես շատ կարևոր է, քանի որ մենք բոլորս ինքնաարտահայտվում ենք մեր հոբբիներով, հագուստով և ինչու ոչ, նաև ինչ-որ աքսեսուարներով։
Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:
Լեռնագնացներ Հրաչ Արա-Իվանյանն ու Աղասի Մարտիրոսյանը հաղթահարել են Հայաստանի՝ լեռնագնացության համար նշանակալից գրեթե բոլոր բարձրունքնեը, իսկ 2017 – 2022 թթ․ տարբեր արշավների շրջանակներում բարձրացել են ՀՀ 3000 մետրից բարձր բոլոր հնարավոր գագաթները։
Հրաչ Արա-Իվանյան
Աշխարհին Հայաստանի տարբեր բարձունքներից նայած արշավականներն ի սկզբանե պարզապես արշավում էին, իսկ հետո արդեն նպատակ դրվեց բարձրանալ Հայաստանի բոլոր լեռնաշղթաների 3000 մետրից բարձր բոլոր գագաթները, տարբեր քարտեզներ ուսումնասիրելով կազմվեցին ցուցակներ։
Հրաչ Արա-Իվանյանը նշում է, որ Հայաստանում կա 3000 մետրից բարձր 194 գագաթ, որոնցից ավելիք քան 150-ը հաղթահարված են։ Մնացածն արգելված են սահմանային լինելու պատճառով։
Հոդվածի վերջում կարող եք ծանոթանալ 3000 մետրից բարձր գագաթների ցանկին։
Սարերում մենակ ու ընկերների հետ
Հրաչը մեր ակումբի ամենակտիվ անդամներից է, որը բավականին շատ է արշավում ու լեռնային վերելքների մասնակցում։ Ասում է՝ ժամանակին մենակ էլ է լեռներ բարձրացել, սակայն հիմա նախընտրում է բացառապես ընկերների հետ՝ հաշվի առնելով և՛ դժվարությունները, և՛ այն ուրախ ակնթարթները, որ ցանկանում ես կիսել։
Ուխտասար
Շատ հաճախ Հրաչն ու Աղասին վերելքի ժամանակ միայն երկուսով են լինում, սակայն, ըստ Հրաչի, դա նաև ունի իր առավելությունները․ «Օրինակ, երկուսով համեմատաբար ավելի արագ ենք քայլում, հետևաբար օրվա ընթացքում ավելի շատ բան ենք հասցնում, այսինքն՝ մի գագաթից այլ գագաթ գնալ, հետո մյուսը, հետո մյուսը ․․․ և այդպես մեկ օրվա ընթացքում մինչև 9 գագաթ։
Հրաչն ու Աղասին
Աղասիի հետ մենք բավականին շատ լեռներ ենք բարձրացել, շատ ենք քայլել, իրար արդեն շատ լավ ենք ճանաչում սարերում տարբեր իրավիճակներում, շատ դեպքերում քննարկելու առանձնապես բան էլ չի լինում, թե որ ուղղությամբ պետք է շարժվենք կամ ինչպես գործենք կոնկրետ իրավիճակում։ Մեծ խմբերի դեպքում տեմպն էլ է տարբեր, նպատակներն էլ են տարբեր»։
Վայելելով պահը
Երբ Հրաչն ու Աղասին ունենում էին որևէ լեռնաշղթայի 3000 մետրից բարձր գագաթների վերջնական ցանկը, նախապես պլանավորում էին վերելքներն ու մշակում երթուղիները, սկսում նախապատրաստվել յուրաքանչյուր վերելքին։ Գրեթե միշտ արշավականները մի օրում բարձրացել են մի քանի գագաթ՝ եղել են դեպքեր, երբ մեկ օրում քայլել են ավելի քան 50 կմ։ Լսելով նման թվերի մասին կարող է թյուր կարծիք առաջանալ, որ նրանց համար լեռներն ինքնանպատակ էին, և առաջնայինը ցանկերն էին, սակայն Հրաչն այդ ամենը մեկնաբանեց այսպես․ «Մի անգամ պլանավորել էինք Գեղամա լեռներում մի օրում 5 գագաթ բարձրանալ, բայց Գեղաքարի գագաթին այնպիսի ֆանտաստիկ եղանակ էր, այնպիսի հրաշալի տեսարան դեպի Աժդահակ և Գռիձոր, որ ավելի քան մեկ ժամ մնացինք այդտեղ, ուղղակի վայելեցինք։
Հրաչ Արա-Իվանյան
Փոխարենը դեպի Սպիտակասար շատ ավելի արագ քայլեցինք։ Յուրաքանչյուր վերելքը հիշարժան է, ամեն մեկը հետաքրքիր պատմություն ունի։ Քանի որ վերելքներն իրականացրել ենք տարվա բոլոր եղանակներին, այդ առումով էլ իրարից շատ տարբերվող են։ Ամեն վերելք, ամեն արշավ շատ հիշվող տեսարաններ, լուսաբացներ ու մայրամուտներ ունի»։
Զանգեզուրի լեռները
Հրաչը պատմեց, որ Զանգեզուրի լեռները թողել էին վերջում, և իրենց այդ որոշումը նա մեկնաբանեց այսպես․ «10 մարզերից 9-ի առանձին-առանձին մանրամասն տոպոգրաֆիկ քարտեզները, որտեղ նշված են բոլոր լեռնագագաթները ունեինք, բացակայում էր Սյունիքի մարզի նման մանրակրկիտ քարտեզը։ Մտավախություն ունեինք, որ չգնանք որևէ գագաթ, որին շատ մոտ նաև այլ՝ մեզ անհայտ գագաթներ լինեն։ Օգնության եկավ քարտեզագիր Անուշավան Բարեղյանը»։
Ալուկ լեռան չպլանավորված վերելքը
Խոսելով այն մասին, թե արդյոք կա՞ն Հայաստանում 3000 մետրից բարձր այնպիսի լեռներ, որոնք նրանք են առաջինը բարձրացել՝ արշավականը նկատեց, որ Հայաստանում շատ քիչ լեռնային ուղղություններ կան, որ մարդու ոտք չի տրորել․ «Գոնե մոտակա գյուղերի հովիվները հաստատ հասել են։
Հրաչն ու Ստեփանը՝ Ալուկ լեռան գագաթին
Ամեն դեպքում Զանգեզուրի լեռներում կար մի գագաթ՝ Ալուկը, որ ի սկզբանե հստակ չէր՝ կարելի՞ էր բարձրանալ, թե՞ ոչ սահմանամերձ լինելու պատճառով։ 2018 թ․ ArmGeo-ի հետ գնացինք Ծակքարի լիճ, քարտեզներով նայելուց ավելի հստակ դարձավ, որ հնարավոր է բարձրանալ գագաթ։ Այդ արշավի ընթացքում արշավախմբի տղաներից Ստեփանի հետ բարձրացանք Ալուկ»։
Հրաչը, Գևորգը և Գառնիկը
Արշավականն ասաց, որ երկրորդ անգամ էլ մեր ակումբի անդամներ Գևորգ Հարությունյանի և Գառնիկ Պողոսյանի հետ է այդ գագաթ բարձրացել, որովհետև Ալուկը յուրահատուկ է, քանի որ գագաթից բացվում է Զանգեզուրի լեռնաշղթայի՝ իրենից ավելի բարձր 5 գագաթների տեսարանը։ Դրանից հետո ևս մի քանի անգամ վերելք է կատարել Ալուկ, այդ թվում նաև Աղասիի հետ։
Ձմեռային վերելք՝ դեպի Հայաստանի ամենաբարձր կետ
Հրաչը պատմում է, որ բոլոր արշավներն ու վերելքներն էլ առանձնանում են մեկը մյուսից տարբեր հիշողություններով, հետաքրքիր փորձառություններով, ինչպես նաև լեռնագնաց ընկերներով, որոնց հետ անցնում ես ճանապարհն ու հասնում գագաթ։ Խոսելով ամենադժվար վերելքի մասին՝ արշավականն առանձնացրեց Հայաստանի ամենաբարձր կետ՝ Արագածի Հյուսիսային գագաթ (4090 մ) իրականացված ձմեռային վերելքը։
Ձմեռային վերելք՝ դեպի Արագածի Հյուսիսային գագաթ
«Մենք ArmGeo-ի հետ ձմեռային վերելք ունեցանք դեպի Արագածի Հյուսիսային գագաթ, ու դա արդեն այլ մակարդակի վերելք էր՝ շատ տարբերվող մյուսներից։ Լեռնագնացության մեջ ամենացանկալին հենց այն է, որ չնախատեսված, անակնկալ բաներ չլինեն, ու որ ստացվում է ամեն ինչ պլանավորածին համապատասխան, դա արդեն հաջողություն է։
Քանի որ այն Հայաստանում բարձրության և բարդության առումով ամենադժվար ուղղություններից է բնականաբար ընտրվել էր համապատասխան պատրաստվածության թիմ, բոլորս իրար հետ հարյուրավոր կիլոմետրեր քայլած ընկերներ էինք, ու, բարեբախտաբար, ամեն ինչ ստացվեց»,-նշում է Հրաչը։
Սարերը միշտ կանչում են
Արշավականը նման բարձունքներ հաղթահարելուց հետո՝ չի վախենում, որ այլևս Հայաստանում բարձրություն չի մնա հաղթահարելու․ «Ինձ համար ինքնանպատակ չէ ինչ-որ սար բարձրանալն ու փաստն արձանագրելը և համարել այդ էջը փակված։ Այն տեղերում, որ ես եղել եմ նախկինում, երկրորդ, երրորդ և ավել անգամներ գնում եմ, բազմաթիվ են 10 և ավել անգամներ բարձրացած գագաթները, այսինքն՝ ինձ ձգում են որոշ գագաթներից բացվող տեսարանները և այդ գագաթներ տանող արահետները, դրա համար էլ չեմ մտահոգվում դատարկության զգացողություն ունենալուց, առավել ևս, որ միշտ չէ, որ լավագույն զգացողությունները եղել են առաջին անգամ տվյալ լեռը բարձրանալիս։
Հրաչ Արա-Իվանյան
Օրինակ, 2020 թ․-ին ArmGeo-ի հետ գնացինք 3000 -ի ցանկից Թրասար, Ուղտասար ու Ծղուկ լեռները, երկու օրում այդ երեք լեռները բարձրացանք, առաջին անգամը չէր, բայց Սյունիքի բարձրավանդակը և այդ գագաթները, մեզ ծանոթ լինելով հանդերձ, այդ օրերին ինձ շատ զարմացրեցին։ Միշտ առկա է Հյուսիսային գագաթ և Խուստուփ վերադառնալու ցանկությունը»։
3000 մետրից բարձր լեռներից աշխարհն ուսումնասիրած արշավականները պատրաստ են հետ վերադառնալ նույն լեռները նորից ու նորից, քանի որ դրանք երբեք ու երբեք չեն կրկնվում։
Հայաստանի 3000 մետրից բարձր լեռների ցանկը
ԱՐԱԳԱԾ (Հյուսիսային) – Արագածի Հյուսիսային գագաթը ՀՀ ամենաբարձր կետն է (4090 մ) ԱՐԱԳԱԾ՝ Արևմտյան – 3995 մ ԱՐԱԳԱԾ` Արևելյան – 3908 մ ԱՐԱԳԱԾ` Հարավային – 3887 մ ՔԱՐԱՊԱՐ – 3476 մ ԼԵՍԻՆԳ – 3437 մ ՔԱՐՈՒՏ – 3424 մ ԹԵԺԱՌՈՒՅՔ – 3423 մ ՓՈՔՐ ԹԵԺԱՌՈՒՅՔ – 3332 մ ՆԻԳԱՍԱՐ – 3316 մ ԿԱՔԱՎԱՍԱՐ – 3303 մ ՔԱՐԱԿԱՏԱՐ – 3277 մ ՊՌՈՇԻՍԱՐ – 3257 մ ՍՈՒՐԲ ԼԻՃ – 3250 մ ԱՄՊՈՒՐ – 3235 մ ՔԱՐԱԿԱՐԿԱՌ – 3138 մ ԱՐՔԱՅԻՑ – 3121 մ ԻՇԽԱՆԱՑ – 3100 մ ԿԼՈՐԿՈՆԴ – 3082 մ ԶՈՀԱՍԱՐ – 3063 մ ԱԳՌԱՎԱՔԱՐ – 3025 մ
ԶԱՆԳԵԶՈՒՐԻ ԼԵՌՆԵՐ
ԿԱՊՈՒՏՋՈՒՂ – լեռնագագաթ (3905 մ)՝ Զանգեզուրի լեռների ամենաբարձր գագաթը ԳԱԶԱՆԱԼԵՌ – 3829 մ ՍԻՍԱԿԱՊԱՐ – 3826 մ ՓԱՌԱԿԱՆ – 3826 մ ՇԻԿԱՁՈՐ – 3752 մ ԱԼՈՒԿ – 3707 մ ԵԿԵՂՅԱՑ – 3621 մ ՇԵԿ – 3576 մ ՍԵՎՔԱՐ – 3574 մ ՈՒՂՏԱՍԱՐ – 3563 մ ԽՈՉԱՔԱՐ – 3559 մ ՀԱԶԱՐԱՑ – 3475 մ ԻՆՉՔ – 3436 մ ՍԱՌՑԱԼԻ – 3434 մ ՔԱՋԱՐԱՆՑ – 3403 մ ԴԱՐԱՆԱԿ – 3388 մ ՆԱՀԱՊԵՏ – 3376 մ ԵՐՆՋԱԿ – 3368 մ ԽՈՅԱՔԱՐ – 3354 մ ԱՐԾԱԹԻ – 3341 մ ՇԱՀԱՊՈՆՔ – 3204 մ ԱՂՈԹԱՐԱՆ – 3161 մ ԿԱՊՏԱՐԵԳԻ – 3158 մ ԳՈՂԹԱՆ – 3146 մ ԱՅՐԻՍԱՐ – 3126 մ ԳՈԳԻ – 3120 մ ԻՇԽԱՆՔ – 3102 մ ՍԻՍԿԱՏԱՐ – 3093 մ ՔԱՌԱՍՆԻՑ – 3089 մ ՈՒԼԱՂԲՅՈՒՐ – 3083 մ ՈՂՈՐԿ – 3076 մ ԱՐԱԾԻՆ – 3072 մ ԳԱԲՈՒՌ – 3060 մ ԿԱՐՄՐԱԿԱՏԱՐ – 3055 մ ԼԵՐԿԱՍԱՐ – 3011 մ
ԳԵՂԱՄԱ ԼԵՌՆԵՐ
ԱԺԴԱՀԱԿ – (3597 մ)՝ Գեղամա լեռների ամենաբարձր գագաթը ՍՊԻՏԱԿԱՍԱՐ – 3555 մ ԿԱՐՄԻՐ ԿԱՏԱՐ – 3530 մ ԱՐԵՎՄՏՅԱՆ ԱՂՈՒՍԱՐ – 3468 մ ԳԵՂԱՍԱՐ – 3443 մ ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԱՂՈՒՍԱՐ – 3434 մ ԱՂՈՒՍԱՐ – 3335 մ ԴԻՄԱՑԼԵՌ – 3335 մ ԳԵՂՄԱՂԱՆ – 3319 մ ՆԱԶԵԼԻ – 3312 մ ՈՍԿԵՍԱՐ – 3291 մ ՇԱՄՓՐԱՍԱՐ – 3259 մ ԱԿՆԱՍԱՐ – 3258 մ ՈՉԽԱՐԹՈՒՄԲ – 3238 մ ՍԵՎԿԱՏԱՐ – 3225 մ ՍԵՂԱՆԱՍԱՐ – 3219 մ ՆԱՐԻՆԵ – 3200 մ ՇՈՒՇԱՆ – 3200 մ ՈՒՂՏՈՒՊԱՐ – 3196 մ ԳՌԱՍԱՐ – 3182 մ ՊԱՅՏԱՍԱՐ – 3177 մ ՈՒՂՏՈՒՍԱՐ – 3170 մ ՎԻՇԱՊԱՍԱՐ – 3157 մ ԼՃԱՍԱՐ – 3153 մ ԵՐԻՑԱՍԱՐ – 3139 մ ՔԱՐՀԱՆՔ – 3139 մ ԳԵՂԱՐՔՈՒՆԻՔ – 3132 մ ԳԵՂԱՔԱՐ – 3131 մ ԳԵԼՈՅԻՍԱՐ – 3104 մ ՄԵԾ ԱՌՅՈՒԾՆԱԽԱԶ – 3092 մ ՄԱՆԿՈՒՆՔ – 3088 մ ՄԱԶԱԶ – 3087 մ ԾԱՂԿԱՎԵՏ – 3076 մ ՄԱՌԱԽԼԱՊԱՏ – 3034 մ ԱՃԱՌ – 3018 մ ՎՐԱՆԱՏԱԿ – 3007 մ ՓՈՔՐ ԱՌՅՈՒԾՆԱԽԱԶ – 3002 մ
ՍՅՈՒՆԻՔԻ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿ
ԹՐԱՍԱՐ – լեռնագագաթ (3594 մ)՝ Ծղուկի լեռների ամենաբարձր գագաթը ԾՂՈՒԿ – 3582 մ ՄԵԾ ԻՇԽԱՆԱՍԱՐ – 3549 մ ՈԻԽՏԱՍԱՐ – 3528 մ ՓՈՔՐ ԻՇԽԱՆԱՍԱՐ – 3451 մ ՏՈՆԱՍԱՐ – 3357 մ ԳՈՄԱՅՐ – 3301 մ ԿԵՓԱՍ – 3285 մ ԲԱՐԱԿ – 3271 մ ՄԵԾ ՔԱՐԱԽԱՉ – 3234 մ ԳԼՈՒԽ ՁԱԳԵՁՈՐԻ – 3233 մ ԲԱԶԵՆՔ – 3222 մ ՎԱՐԴԱՍԱՐ – 3215 մ ԿԱՐԿԱՌ – 3207 մ ԾԻԾԵՌՆԱՔԱՐ – 3182 մ ՔԱՐԱԽԱՉ – 3178 մ ՈՒԽՏՈՒԱԿՈՒՆՔ – 3169 մ ՍԵՂԱՆԱՍԱՐ – 3064 մ ՉԸՌՉԸՌ – 3059 մ
ՎԱՐԴԵՆԻՍԻ ԼԵՌՆԵՐ
ՎԱՐԴԵՆԻՍ – լեռնագագաթ (3522 մ)՝ ամենաբարձրը Վարդենիսի լեռներում ԱՍՏՂՈՆՔ – 3470 մ ՍԱՆԴՈՒԽՏԱՍԱՐ – 3454 մ ՄԵԾ ՍԵՎՔԱՐ – 3393 մ ԿՈԿ – 3364 մ ԱՐՋԱՍԱՐ – 3356 մ ԱՍՏՂԱԲԵՐԴ – 3328 մ ՍՈԽԱՍԱՐ – 3308 մ ՍԱՔՈՅԻՎԱՐ – 3299 մ ՄՐՏԱՎԱՐ – 3287 մ ԾԱՓԱԹԱՂ – 3273 մ ՍՈԽՈՒՏ – 3226 մ ԿԶՆՈՒՏ – 3206 մ ԳԵՏԻՑՍԱՐ – 3196 մ ՔԱՐՊՍԱԿ – 3141 մ ՔԱՐԱԳԼՈՒԽ – 3132 մ ԳԱՄ – 3113 մ ԴԻՎԱՍԱՐ – 3072 մ ՔՈՉԱՍԱՐ – 3070 մ ՍԵՎՔԱՐ – 3063 մ ՓՈՐԱԿ – 3047 մ ԱՄԲԱՏԱՍԱՐ – 3027 մ ՔԱՌԱՍՆԱՂԲՅՈՒՐ – 3027 մ
ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ՍԵՎԱՆԻ ԼԵՌՆԵՐ
ԾԱՐԱՍԱՐ – 3427 մ, Արևելյան Սևանի լեռնաշղթայի ամենաբարձր գագաթն է ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԾԱՐԱՍԱՐ – 3403 մ ՔԱՐԱԽԱՉ – 3342 մ ԿԱՆԳՎԱՐ – 3246 մ ԳՈՄՔ – 3052 մ ՄՈԽՐԱՍԱՐ – 3037 մ ԿԱՏԱՐԱԺԱՅՌ – 3008 մ
ԲԱՐԳՈՒՇԱՏԻ ԼԵՌՆԵՐ
ԱՐԱՄԱԶԴ – 3399 մ, Բարգուշատի լեռների ամենաբարձր գագաթը ԳԵՂԱՔԱՐ – 3348 մ ԹԱՌԱԿԱՏԱՐ – 3277 մ ԲԱՂԱՑՍԱՐ – 3249 մ ՍԱՊԱՏ – 3235 մ ԵՐԿԱԹԱՎՈՐ – 3233 մ ԵՐԿԱԹԱՍԱՐ – 3211 մ ԽՈՒՍՏՈՒՓ – 3201 մ ԿԱՊ – 3105 մ ՃԳՆԱՎՈՐ – 3024 մ ՎԻՃԱՍԱՐ – 3015 մ ԿԱՏԱՐ – 3012 մ ՍԵՎԱԺԱՅՌ – 3083 մ ԵՍԱՅՈՒՍԱՐ – 3025 մ ԱՅՐԱԾՈ – 3006 մ ՔԱՌԱՍՈՒՆՔ – 3003 մ
ԹԵՔՍԱՐԻ ԼԵՌՆԵՐ
ՍԵՄԱՍԱՐ – 3385 մ, Թեքսարի լեռների ամենաբարձր գագաթը ՃԱՂԱՏՍԱՐ – 3334 մ ՀՈՒՍՈՍԱՐ – 3214 մ ՇԵԿՍԱՐ – 3149 մ ՎԱՆՔԱՍԱՐ – 3078 մ ԾԱՆԻ – 3060 մ
ՍԵՎԱՆԻ ԼԵՌՆԵՐ
ՓԵՐԵԶԱԿ – 3290 մ, Սեվանի լեռների ամենաբարձր գագաթը ԱՄԻԿ – 3282 մ ԴԻՄԱՀԱՅԱՑ – 3202 մ ԵՐԻՇԱՏ – 3124 մ ՍԱՐԱՆԱՐ – 3076 մ ՍՈՍԻ – 3070 մ ՔԱՐԽԱՉ – 3062 մ ԱՐՇԱԿԻՍԱՐ – 3016 մ
ՋԱՎԱԽՔԻ ԼԵՌՆԵՐ
ԱՉՔԱՍԱՐ – 3196 մ, Ջավախքի լեռների ամենաբարձր գագաթը ԿԵՉՈՒՏ – 3158 մ ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԱՉՔԱՍԱՐ – 3155 մ ԱՆԴՐԱՆԻԿ – 3135 մ ԳԱՅԼԱՔԱՐ – 3122 մ ԿՈՒՐԹԱՆԱՍԱՐ – 3083 մ ՀՈՎԱՍԱՐ – 3077 մ ԼՈՌՈՒՍԱՐ – 3064 մ ԽԵՆԹԱՍԱՐ – 3045 մ ՄԹԻՆ – 3038 մ ԼԻՃԿԱՏԱՐ – 3026 մ ՓՈՔՐ ԼԻՃԿԱՏԱՐ – 3006 մ
ՓԱՄԲԱԿԻ ԼԵՌՆԵՐ
ԹԵԺԼԵՌ – 3101 մ, Փամբակի լեռների ամենաբարձր գագաթը ՁԻԹՀԱՆԻՑ ՍԱՐ – 3081 մ ՍՈՒՐԲ ԿԻՐԱԿԻ – 3074 մ ԱՄՊԱՍԱՐ – 3053 մ ԽԱՂԽԱՂ – 3044 մ ԽՈՐՈՒՆԿ – 3043 մ
ԵՂՆԱՂԱԽԱՂԻ ԼԵՌՆԵՐ
ՄԵԾ ԱՂՆԱԽԱՂ – 3042 մ, Եղնաղախաղի լեռների ամենաբարձր գագաթը ԵՌԱԿԱՏԱՐ – 3011 մ
ԲՈՎԱՔԱՐԻ ԼԵՌՆԵՐ
ԲՈՎԱՔԱՐ – 3016 մ, Բովաքարի լեռների ամենաբարձր գագաթը
Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:
Արշավ Վիշապի կիրճում
/in Առանց խորագրի /by armeniangeographicՀրավիրում ենք միանալ Վայոց ձորի մարզում գտնվող Վիշապի կիրճի արշավին, որն առանձնանում է իր նեղ անցումներով և բարձր ժայռերով։ Այս յուրօրինակ կիրճն անտարբեր չի թողնի բնության սիրահարներին։
Արշավի սկզբում անցնելու ենք Վայքի լեռների լքված գյուղատեղիներով և «Գայլի ականջների» լանջի լեռնային ճանապարհով իջնելու ենք դեպի Վիշապի կիրճ։
Արշավն ավարտելու ենք Գռավի բուժիչ հանքային աղբյուրի մոտ։
Վիշապի կիրճ
Երթուղու երկարությունը՝ 14 կմ
Հարաբերական բարձրությունը՝ 300 մ
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ)
Հանդիպման ժամը` 7։30
Մասնակցության արժեքը` 9 500 դրամ
Արժեքի մեջ ներառված է՝
Տրանսպորտ
Ուղեկցորդների ծառայություն
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
Ուսապարկ (պարտադիր)
Ձեռնափայտեր
Մեկօրյա սնունդ
Ջուր (առնվազն 1,5 լիտր)
Դեղատուփ
Արևային ակնոց
Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
Տաք հագուստ
Լապտեր
Անձրևապաշտպան թիկնոց
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:
Մեր արշավներին կարող են մասնակցել միայն 18-55 տարեկան միջին ֆիզիկական տվյալներ ունեցող անձինք, ովքեր չունեն առողջական խնդիրներ։
Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով, Երևանի ժամանկով ժամը՝ 10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30 ընկած ժամանակահատվածում։
Կամ կարող եք գրել Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին և մենք կպատասխանենք աշխատանքային ժամերի ընթացքում (10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30):
Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3GHAt9H
Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Ստացող՝
ԱՐՄՋԵՈ ՍՊԸ (InecoBank)
Բանկային հաշիվ 2052 0222 1888 1001
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։ Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։
Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև արշավի նախորդ օրվա առավոտյան 12:00: Այնուհետև հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։
Առաջիկա տուրեր
Արշավ Քարինջից Ակներ
Հերհերի հրաշալիքները
Արշավ Շամլուղից Ախթալա
Արշավ դեպի Խոսրովի արգելոցի ջրվեժներ
Վերելք Դիմաց լեռ
Արշավ դեպի Գողթանիկի ջրվեժ
Վերելք Պապաքի սար և Մոխրասար
Արշավ դեպի Գութանասար
Վերելք Ապակեքար լեռ
Կոշի բերդ և Երերույք
/in Առանց խորագրի /by armeniangeographicՀրավիրում ենք միասին բացահայտել հայկական պատմամշակութային ժառանգության եզակի կոթողները։ Մեր ճամփորդությունը խոստանում է լինել հիշարժան և տպավորիչ։
Օրվա սկզբում կուղևորվենք Կոշ գյուղ,որտեղ կիրականացնենք 2 կմ երկարությամբ փոքրիկ քայլարշավ դեպի Կոշի բերդ։ Պարզ եղանակին այստեղից աննկարագրելի տեսարան է բացվում դեպի Արարատ լեռը:
Այնուհետև կայցելենք Արուճ գյուղ՝ տեսնելու գյուղի նշանավոր կոթողներից մեկը՝ Սուրբ Գրիգոր եկեղեցին, որը կառուցվել է 7-րդ դարում։ Այն հայկական հոգևոր և ճարտարապետական նշանավոր կոթողներից է՝ կառուցված Գրիգոր Ա Մամիկոնյանի կողմից։ Ծանոթանալով Արուճի տաճարի պատմությանը կուղևորվենք Դաշտադեմ գյուղ՝ տեսնելու Դաշտադեմի ամրոցը, որը Հայաստանի տարածքում կառուցված ու պահպանված ամրոցաշինության լավագույն օրինակներից մեկն է։
Ճամփորդության ավարտին կայցելենք Հայաստանի միջնադարյան եզակի կառույցներից մեկը՝ Երերույքի տաճարը, և հնարավորություն կունենանք ծանոթանալ տաճարի պատմությանը: Տաճարը Հայաստանի ամենավաղ քրիստոնեական համալիրներից մեկն է, որը ցանկացած այցելուի տպավորում է իր ճարտարապետական յուրօրինակությամբ։
Արուճի վանք / Սբ Գրիգոր եկեղեցի
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ)
Հանդիպման ժամը՝ 9։00
Մասնակցության արժեքը՝ 8 500 դրամ
Արժեքի մեջ ներառված է՝
Տրանսպորտ
Գիդի ծառայություն
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
Ուսապարկ (պարտադիր)
Ձեռնափայտեր
Մեկօրյա սնունդ
Ջուր (առնվազն 1 լիտր)
Դեղատուփ
Արևային ակնոց
Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
Տաք հագուստ
Լապտեր
Անձրևապաշտպան թիկնոց
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:
Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով, Երևանի ժամանկով ժամը՝ 10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30 ընկած ժամանակահատվածում։
Կամ կարող եք գրել Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին և մենք կպատասխանենք աշխատանքային ժամերի ընթացքում (10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30):
Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3GHAt9H
Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Ստացող՝
ԱՐՄՋԵՈ ՍՊԸ (InecoBank)
Բանկային հաշիվ 2052 0222 1888 1001
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։ Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։
Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև արշավի նախորդ օրվա առավոտյան 12:00: Այնուհետև հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։
Առաջիկա տուրեր
Արշավ Քարինջից Ակներ
Հերհերի հրաշալիքները
Արշավ Շամլուղից Ախթալա
Արշավ դեպի Խոսրովի արգելոցի ջրվեժներ
Վերելք Դիմաց լեռ
Արշավ դեպի Գողթանիկի ջրվեժ
Վերելք Պապաքի սար և Մոխրասար
Արշավ դեպի Գութանասար
Վերելք Ապակեքար լեռ
Վերելք Աստանդական և Մոխրկտու
/in Առանց խորագրի /by armeniangeographicԱրշավը սկսելու ենք Սևանի լեռնանցքից և բարձրանալու ենք դեպի Փամբակի լեռներ։ Երթուղին անցնում է Դիլիջանի թունելի վրայով։
Վերելք Աստանդական և Մոխրկտու
Երթուղու երկարությունը՝ 20 կմ
Հարաբերական բարձրությունը՝ 700 մ
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ)
Հանդիպման ժամը` 7։00
Մասնակցության արժեքը` 9 500 դրամ
Արժեքի մեջ ներառված է՝
Տրանսպորտ
Ուղեկցորդների ծառայություն
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
Ուսապարկ (պարտադիր)
Ձեռնափայտեր (պարտադիր չէ)
Մեկօրյա սնունդ
Ջուր (առնվազն 1 լիտր)
Դեղատուփ
Արևային ակնոց
Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
Տաք հագուստ
Լապտեր
Անձրևապաշտպան թիկնոց
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):
Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:
Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով, Երևանի ժամանկով ժամը՝ 10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30 ընկած ժամանակահատվածում։
Կամ կարող եք Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին և մենք կպատասխանենք աշխատանքային ժամերի ընթացքում (10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30):
Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3GHAt9H
Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Ստացող՝
ԱՐՄՋԵՈ ՍՊԸ (InecoBank)
Բանկային հաշիվ 2052 0222 1888 1001
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։
Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։
Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև արշավի նախորդ օրվա առավոտյան 12:00: Այնուհետև հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։
Արշավ Քարինջից Ակներ
Հերհերի հրաշալիքները
Արշավ Շամլուղից Ախթալա
Արշավ դեպի Խոսրովի արգելոցի ջրվեժներ
Վերելք Դիմաց լեռ
Արշավ դեպի Գողթանիկի ջրվեժ
Վերելք Պապաքի սար և Մոխրասար
Արշավ դեպի Գութանասար
Վերելք Ապակեքար լեռ
Որոտանի Ուրվականները
/in Առանց խորագրի /by armeniangeographicՀրավիրում ենք մասնակցել Որոտանի կիրճի լքված գյուղերով արշավին։
Գեղատեսիլ Որոտանի կիրճի ստորին հատվածում և լանջերին ծվարել են անցյալ դարի կեսերին լքված գյուղեր: Մի գյուղից մյուսը ձգվում են գեղեցիկ արշավային արահետներ: Այս ձորը լի է բնական և պատմա-մշակութային հուշարձաններով:
Օր 1: Հին Խոտ – Հին Շինուհայր – Հին Հալիձոր
Երևանից ուղևորվում ենք Խոտ գյուղ։ Խոտից սկսում ենք քայլարշավը դեպի Որոտանի կիրճի լքված գյուղերը։ Սկզբում կիջնենք Հին Խոտ գյուղ և կիրճի լանջով կքայլենք դեպի Հին Շինուհայր և կավարտենք արշավը Հալիձորում։
Հին Խոտ գյուղը
Որոտանի կիրճի լքված գյուղերը Սյունիքի հնագույն բնակավայրերից են եղել: Գյուղերը գտնվում են ժայռերի վրա, ավելի ճիշտ՝ ժայռերի մեջ: Այստեղ մարդիկ նախ բնակության համար հարմարեցրել են տուֆային հրաբխային ապարներում ձևավորված քարանձավները: Ավելի ուշ քարանձավային բնակատեղիներն ընդարձակել են քարե շարվածքների հաշվին, այս պատճառով այնպիսի տպավորություն է ստեղծվում՝ ասես տները ժայռերից են աճում:
Գիշերակացը հյուրատանը։
Օր 2։ Տաթևի Մեծ Անապատ – Խնձորեսկ
Առավոտյան ուղևորվում ենք Սատանի կամուրջ, որտեղից կիրականացնենք արշավ դեպի Տաթևի Մեծ անապատ։ Այս ճարտարապետական համալիրը ժամանակին նշանավոր կրոնական կենտրոն էր: Գտնվում է Որոտան գետի աջափնյա ձորում, Որոտանի և նրա Տաթև վտակի միախառնման վայրում:
Խնձորեսկ
Այնուհետև կուղևորվենք քարանձավային Խնձորեսկ։ Կտեսնենք Խնձորեսկի քարանձավային բնակավայրերը և կանցնենք հայտնի ճոճվող կամրջով, որով միմյանց է կապում Հին Խնձորեսկի երկու ձորափները՝ Ղանդունց նովն ու Ներքին թաղը։
Երեկոյան կվերադառնանք Երևան։
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ)
Հանդիպման ժամը` 7։30
Մասնակցության արժեքը` 33 000 դրամ
Արժեքի մեջ ներառված է՝
Տրանսպորտ
Ուղեկցորդի ծառայություն
Գիշերակաց հյուրատանը
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
Ուսապարկ (պարտադիր)
Ձեռնափայտեր (պարտադիր չէ)
Ջուր (առնվազն 1 լիտր)
Դեղատուփ
Արևային ակնոց
Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
Տաք հագուստ
Լապտեր
Անձրևապաշտպան թիկնոց
Զանգապաններ
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:
Մեր արշավներին կարող են մասնակցել միայն 18-55 տարեկան միջին ֆիզիկական տվյալներ ունեցող անձինք, ովքեր չունեն առողջական խնդիրներ։
Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով, Երևանի ժամանկով ժամը՝ 10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30 ընկած ժամանակահատվածում։
Կամ կարող եք գրել Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին և մենք կպատասխանենք աշխատանքային ժամերի ընթացքում (10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30):
Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3GHAt9H
Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Ստացող՝
ԱՐՄՋԵՈ ՍՊԸ (InecoBank)
Բանկային հաշիվ 2052 0222 1888 1001
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։ Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։
Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև դեկտեմբերի 11-ին առավոտյան 12:00: Այնուհետև հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։
Առաջիկա տուրեր
Արշավ Քարինջից Ակներ
Հերհերի հրաշալիքները
Արշավ Շամլուղից Ախթալա
Արշավ դեպի Խոսրովի արգելոցի ջրվեժներ
Վերելք Դիմաց լեռ
Արշավ դեպի Գողթանիկի ջրվեժ
Վերելք Պապաքի սար և Մոխրասար
Արշավ դեպի Գութանասար
Վերելք Ապակեքար լեռ
Վերելք «Սֆինքս»
/in Առանց խորագրի /by armeniangeographicԻրականացնելու ենք վերելք Երանոսի հայտնի «Սֆինքս» լեռը։
Երթուղին անցնում է Վարդագույն կիրճով։ Կիրճը գտնվում է Երանոսի լեռների լանջերին։ Այն հիացնում է իր գույների բազմազանությամբ, որտեղ գերակշռում է վարդագույնը։ Վարդագույն կիրճից հետո կշարունակենք ճանապարհը գեղեցիկ բլրային հատվածով, որտեղից բացվում է ամենաշքեղ տեսարանը դեպի Ազատի ջրամբար։
Սֆինքսի գագաթից բացվում է հիանալի տեսարան դեպի Մեծ ու Փոքր Մասիսները։
Արշավն իրականացնում ենք առաջին անգամ։ Սֆինքսի գագաթային հատվածը զառիթափ է։
Մասնակիցները պարտադիր պետք է ունենան արշավային փորձ և հանդերձանք։
Երթուղու երկարությունը՝ 16 կմ
Հարաբերական բարձրությունը՝ 600 մ
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ)
Հանդիպման ժամը` 8։00
Մասնակցության արժեքը` 8 500 դրամ
Արժեքի մեջ ներառված է՝
Տրանսպորտ
Ուղեկցորդների ծառայություն
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
Ուսապարկ (պարտադիր)
Ձեռնափայտեր (պարտադիր չէ)
Մեկօրյա սնունդ
Ջուր (առնվազն 1 լիտր)
Դեղատուփ
Արևային ակնոց
Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
Տաք հագուստ
Լապտեր
Անձրևապաշտպան թիկնոց
Զանգապաններ
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:
Մեր արշավներին կարող են մասնակցել միայն 18-55 տարեկան միջին ֆիզիկական տվյալներ ունեցող անձինք, ովքեր չունեն առողջական խնդիրներ։
Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով, Երևանի ժամանկով ժամը՝ 10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30 ընկած ժամանակահատվածում։
Կամ կարող եք գրել Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին և մենք կպատասխանենք աշխատանքային ժամերի ընթացքում (10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30):
Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3GHAt9H
Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Ստացող՝
ԱՐՄՋԵՈ ՍՊԸ (InecoBank)
Բանկային հաշիվ 2052 0222 1888 1001
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։ Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։
Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև արշավի նախորդ օրվա առավոտյան 12:00: Այնուհետև հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։
Առաջիկա տուրեր
Արշավ Քարինջից Ակներ
Հերհերի հրաշալիքները
Արշավ Շամլուղից Ախթալա
Արշավ դեպի Խոսրովի արգելոցի ջրվեժներ
Վերելք Դիմաց լեռ
Արշավ դեպի Գողթանիկի ջրվեժ
Վերելք Պապաքի սար և Մոխրասար
Արշավ դեպի Գութանասար
Վերելք Ապակեքար լեռ
Երեք գագաթ՝ Փամբակի լեռներում
/in Առանց խորագրի /by armeniangeographicԻրականացնելու ենք լեռնային արշավ Փամբակի լեռներում։
Արշավի ընթացքում բարձրանալու ենք 3 գագաթ՝ Պահակասար (2891 մ), Աժդահա (2813 մ) և Հոլ (2713 մ)։
Ողջ ճանապարհին մեզ ուղեկցելու են քառագագաթ Արագածի ձյունապատ գագաթները։
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ)
Հանդիպման ժամը` 8։00
Մասնակցության արժեքը` 8 500 դրամ
Արժեքի մեջ ներառված է՝
Տրանսպորտ
Ուղեկցորդների ծառայություն
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
Ուսապարկ (պարտադիր)
Ձեռնափայտեր
Մեկօրյա սնունդ
Ջուր (առնվազն 1 լիտր)
Դեղատուփ
Արևային ակնոց
Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
Տաք հագուստ
Լապտեր
Անձրևապաշտպան թիկնոց
Զանգապաններ
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:
Մեր արշավներին կարող են մասնակցել միայն 18-55 տարեկան միջին ֆիզիկական տվյալներ ունեցող անձինք, ովքեր չունեն առողջական խնդիրներ։
Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով, Երևանի ժամանկով ժամը՝ 10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30 ընկած ժամանակահատվածում։
Կամ կարող եք գրել Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին և մենք կպատասխանենք աշխատանքային ժամերի ընթացքում (10։00-ից մինչև ժամը՝ 18։30):
Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3GHAt9H
Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Ստացող՝
ԱՐՄՋԵՈ ՍՊԸ (InecoBank)
Բանկային հաշիվ 2052 0222 1888 1001
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։ Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։
Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև արշավի նախորդ օրվա առավոտյան 12:00: Այնուհետև հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։
Առաջիկա տուրեր
Արշավ Քարինջից Ակներ
Հերհերի հրաշալիքները
Արշավ Շամլուղից Ախթալա
Արշավ դեպի Խոսրովի արգելոցի ջրվեժներ
Վերելք Դիմաց լեռ
Արշավ դեպի Գողթանիկի ջրվեժ
Վերելք Պապաքի սար և Մոխրասար
Արշավ դեպի Գութանասար
Վերելք Ապակեքար լեռ
Տեխնիկական վերելքին անհրաժեշտ պարագաների ցանկ
/in Գույք և հանդերձանք /by armeniangeographicՍտորև ներկայացրել ենք տեխնիկական վերելքի գույքը և հանդերձանքը։
Հանդերձանք
Բաճկոն
5000 մետրից բարձր լեռներում շերտերով հագնվելը խիստ կարևոր է։ Անհրաժեշտ է ունենալ 2 բաճկոն: Առաջին բաճկոնը և ֆլիսե համազգեստը պետք է ծառայեն որպես միջին շերտ: Սա կապահովի մարմնի ջերմությունը։ Բաճկոնը, ինչպես նաև ֆլիսե համազգեստն ու թերմոներքնազգեստը, պետք է հնարավորինս համապատասխանեն մեր մարմնի կառուցվածքին։
Ձմեռային բաճկոն
2-րդ բաճկոնը պետք է պաշտպանի քամուց և ցածր ջերմաստիճանից: Ցանկալի է, որ այն ունենա պաշտպանիչ գլխարկ:
Ֆլիսե վերնազգեստ
Այս գործվածքը նաև անվանում են արհեստական բուրդ: Ֆլիսն առավել թեթև ու փափուկ է, քան բուրդը:
Ի տարբերություն բրդյա շապիկի, ֆլիսե վերնազգեստը նույնիսկ թրջվելուց հետո է շարունակում որոշ չափով տաք պահել մարմինը:
Թերմոներքնազգեստ
Թերմոներքնազգեստը հատուկ գերշնչող նյութերից պատրաստված շապիկ և տաբատ է, որը կրում են անմիջապես մարմնի վրա:
թերմոներքնազգեստ
Այն լավ ներծծում է քրտինքը և արագ չորանում: Արդյունքում մարմինը մնում է չոր և հետևաբար՝ ավելի տաք:
Տաբատ
Տեխնիկական վերելքների համար անհրաժեշտ է ունենալ 2 տաբատ: Գագաթ բարձրանալու օրվա համար անհրաժեշտ է քամուց ու ցրտից պաշտպանող ալպինիստական տաբատ կամ դահուկորդի համազգեստ: Այն պետք է լինի անջրաթափանց և տաք: Ոչ պարտադիր, բայց ցանկալի պայման է, որ տաբատը ունենա մեմբրանե «շնչող» շերտ:
2-րդ տաբատը անհրաժեշտ է գագաթի վերելքին նախորդող օրերի համար: Այն պետք է լինի համեմատաբար ավելի բարակ:
Գուլպա
Արշավային գուլպաները լինում են սինթետիկ կամ մերինոյի բրդից: Այս կենդանիների բուրդը թեթև է և շատ տաք: Արագ կլանում է քրտինքը և շուտ է չորանում:
Այսպիսի գուլպաները ունենում են անատոմիական ձև և հաճախ անկար գործվածքով են: Ցանկալի է ունենալ մի քանի զույգ, տարբեր հաստության գուլպաներ:
Անհրաժեշտ գույք
Բարձր լեռնային կոշիկներ
Արշավային կոշիկները պետք է լինեն հարմար, հաստ տակացուներով և չսեղմող: Սովորաբար արշավային կոշիկները ընտրում են այն հաշվարկով, որ այն կրեն հաստ գուլպայով, այսինքն՝ մեկ կամ երկու համար մեծ: Արշավից առաջ անպայման կրեք այն, որպեսզի այն ընդունի ձեր ոտքի ձևը: Արգելվում է նոր կոշիկներով սկսել վերելքը:
Տեխնիկական վերելքների համար նախատեսված կոշիկները պինդ են և նախատեսված ժայռոտ ու սառցապատ տեղանքներով քայլելու համար: Դրանք պետք է պաշտպանեն ոտքերը կոպիտ հարվածներից։ Տեխնիկական վերելքների համար նախատեսված կոշիկները նաև պետք է ունենան կատվիկներն ամրացնելու հնարավորություն:
Կատվիկներ
Կատվիկները լինում են երկու տեսակի՝ պողպատե և ալյումինե։ Չնայած ալյումինն ավելի թեթև է և հարմար քայլքի համար, սակայն այնքան էլ դիմացկուն չէ։
Կատվիկներ
Տեխնիկական վերելքների համար խորհուրդ է տրվում պողպատե տարբերակները, քանի որ ավելի պինդ են և դիմացկուն։ Կատվիկները պետք է հարմար լինեն և առաջին հերթին համապատասխանեն մեր կոշիկներին։
Սառցահատ
Սառցահատ ձեռք բերելու ժամանակ, պետք է ուշադրություն դարձնել սառցահատի երկարությանը։
Երբ սառցահատն ուղիղ պահում ենք, այն պետք է լինի ոտնաթաթից մոտ 10 սմ բարձր։
Ալպինիստական պարան
Այս Պարաններն ունենում են տարբեր երկարություններ և տրամագիծ։ Սառցադաշտային վերելքների ժամանակ պետք է ընտրել չոր վերամշակում անցած պարաններ: Ի տարբերություն պարանների մյուս տեսակների, սրանք շուտ չեն կլանում ձյան և սառույցի խոնավությունը։
Ալպինիստական պարան
Խոնավանալու դեպքում պարանն ավելի է ծանրանում՝ դառնալով լրացուցիչ բեռ մեզ համար։
Սաղավարտ
Այն սաղավարտները, որոնք նախատեսված են հեծանվային կամ դահուկային սպորտի համար, չեն կարող կիրառվել 5000 մետր և բարձր տեխնիկական վերելքների ժամանակ։ Ուստի պետք է փնտրել տեխնիկական վերելքներին համապատասխան սաղավարտներ։
Սաղավարտ
Նման սաղավարտների դեպքում նախընտրությունը պետք է տալ առավել ծանր տեսակներին։ Անկախ նրանից, որ ավելի ծանր բեռով ենք քայլելու, միևնույն է, սաղավարտների այս տեսակները ավելի դիմացկուն են: Դրանք կարող են մեզ պաշտպանել նույնիսկ մի քանի հարվածներից։
Զսպանակակեռիկ
Զսպանակակեռիկները հիմնականում անհրաժեշտ են գույքի լավ ամրացման, հանգույցներ ստեղծելու և պարանից միասին կապված լինելու համար։
Տեխնիկական վերելքների դեպքում զսպանակակեռիկները պարզապես անհրաժեշտություն են։
Ուսապարկ (50 լ և ավելի մեծ)
Ուսապարկի չափսերը կախված են վերելքի տևողությունից, սակայն հիմնականում նախընտրելի է 60 լ չափսը։ Տեխնիկական վերելքների համար ուսապարկ ընտրելիս՝ պետք է մանրամասնորեն ուսումնասիրել ուսապարկի հնարավորությունները։
Առաջին հերթին պետք է համոզվել, որ ուսապարկի չափսերն ու ձևը համապատասխանում են ձեր մեջքի կառուցվածքին: Պետք է վստահ լինել, որ ուսապարկը ջրակայուն է և ունի որոշակի հարմարանքներ սառցահատի, սաղավարտի և նմանատիպ այլ գույքի համար։
Արշավային ձեռնափայտեր
Արշավային ձեռնափայտերը կիսում են ոտքերի լարվածությունը և թեթևացնում քայլքը: 5000 մ և բարձր տեխնիկական վերելքների ժամանակ, պետք է ուշադրություն դարձնել ձեռնափայտի ծայրային հատվածին: Այն պետք է նախատեսված լինի ձյան շերտի վրայով քայլելու համար։
Քնապարկ
Քնապարկերը ունենում են ջերմաստիճանի երեք ցուցիչ՝ «comfort», «minimum», «extreme»:

«Comfort»-ը ցույց է տալիս օդի այն ջերմաստիճանը, որի պայմաններում առավել նպատակահարմարն է տվյալ քնապարկը: «Extreme»-ը ցույց է տալիս նվազագույն ջերմաստիճանը, որի դեպքում կյանքին լուրջ վտանգ չի սպառնա:
Աքսեսուարներ
Տաք գլխարկ
Նախապատվությունը տվեք ֆլիսե գլխարկներին: Ինչպես ֆլիսե համազգեստի դեպքում, այնպես էլ գլխարկի՝ այն լավագույնս կապահովի ջերմություն և կպաշտպանի քամուց։
Արևային ակնոց
Արևային ակնոցը պետք է լինի լեռնային և առնվազն 3-րդ կարգի պաշտպանությամբ: Արևային ակնոցների ապակիներն ունեն դասակարգում: Առաջին և երկրորդ կարգերը նախատեսված են քաղաքում կրելու և թեթև զբոսանքների համար: Տեխնիկական վերելքների դեպքում այս տարբերակները անհրաժեշտ չեն:
Երրորդ կարգը փոխանցում է արևի լույսի 8-18%-ը, 4-րդը՝ 3 – 8%-ը: 5000 մետրից բարձր տեխնիկական լեռները ձնածածկ են և կարևոր է ընտրել համապատասխան լեռնային ակնոց: Հակառակ դեպքում ձնային կուրությունը կլինի բավականին լուրջ խոչընդոտ և վերելքը չեղարկելու հիմնավոր պատճառ։
Բաֆ (Buff)
Բաֆերը պաշտպանում են ինչպես քամուց ու փոշուց, այնպես էլ ձնից ու ցրտից: Բաֆը պաշտպանում է վիզը և կանխում է քամու ներթափանցումը:
Ուժեղ քամու ժամանակ բաֆով ծածկում ենք նաև դեմքը:
Ձեռնոց
Ունեցեք 2 զույգ ֆլիսե ձեռնոցներ։ Մեկ զույգը մատներով, իսկ մյուսը՝ թաթման:
Դահուկի ձեռնոց նույնպես կարելի է վերցնել: Կարևոր է, որ ձեռնոցները արտաքինից ունենան ջրակայուն պինդ շերտ, իսկ ներսից՝ փափուկ տաքացնող շերտ:
Ճակատային լապտեր
Ճակատային լապտեր ունենալը պարտադիր է, քանի որ գագաթի վերելքները սկսվում են գիշերը: Արշավից առաջ անպայման պետք է ստուգել լապտերի մարտկոցները:
Եվ մի մոռացեք ցանկացած վերելքի համար վերցնել մի քանի զույգ պահեստային մարտկոցներ։
Անհատական դեղատուփ
Դեղատուփի պարունակությանը կարող եք ծանոթանալ այստեղ։ Հղումով բացվող նյութում փորձել ենք հավաքագրել բոլոր հիմնական դեղամիջոցներն ու իրերը, որոնք պարտադիր պետք է լինեն ձեր անհատական դեղատուփում:
Դեղատուփ
Պետք է հաշվի առնել, որ ցուցակում ներկայացված դեղերի ցանկը միանշանակ բոլորի համար չէ: Շատերը հնարավոր է ունենան ալերգիա որոշ դեղամիջոցներից կամ նյութերից: Վստահ եղեք, որ չունեք ալերգիա որևէ դեղամիջոցից, մինչ այն ընդունելը: Իսկ եթե ունեք, ապա ընտրեք տվյալ դեղահաբին փոխարինող այլընտրանքային տարբերակ: Ուրիշին դեղահաբ առաջարկելուց առաջ էլ համոզվեք, որ նա նույնպես ալերգիկ չէ:
Այլ պարագաներ
Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:
Մեր առաջիկա արշավները
Արշավ Քարինջից Ակներ
Հերհերի հրաշալիքները
Արշավ Շամլուղից Ախթալա
Արշավ դեպի Խոսրովի արգելոցի ջրվեժներ
Վերելք Դիմաց լեռ
Արշավ դեպի Գողթանիկի ջրվեժ
Էվերեստի բազային ճամբար 2023
/in Բլոգ /by armeniangeographicԷվերեստի բազային ճամբար
Էվերեստի բազային ճամբար / 14 օր
Կատմանդու ժամանելուց հետո պետք է ինքնաթիռով ուղևովեինք Լուկլա, սակայն եղանակային պայմանների պատճառով ստիպված եղանք դիմել այլ տարբերակի և արդյունքում 11 ժամ գնացինք ավտոբուսով, ունեցանք 5 ժամյա off-road և 30 կմ քայլեցինք մինչև ելման կետ։
Այնուհետև շարունակեցինք ճանապարհորդությունն այնպես, ինչպես նախատեսված էր ըստ ծրագրի՝ իհարկե որոշակի թեթև փոփոխություններով։
Լուսանկարները՝ Անի Բաղդասարյանի
Էվերեստի բազային ճամբար հասնելուց հետո խմբի մի քանի մասնակիցներ բարձրացան նաև Կալա Պատթար լեռնագագթը, որտեղից բացվում էր շլացուցիչ տեսարան դեպի Հիմալայան հսկաների ձյունածածկ գագաթները։
Լուսանկարները՝ Անի Բաղդասարյանի
Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:
Մեր առաջիկա արշավները
Արշավ Շամլուղից Ախթալա
Արշավ դեպի Խոսրովի արգելոցի ջրվեժներ
Վերելք Դիմաց լեռ
Արշավ դեպի Գողթանիկի ջրվեժ
Վերելք Պապաքի սար և Մոխրասար
Արշավ դեպի Գութանասար
Ջրաման, թե՞ պլաստիկ շիշ
/in Գույք և հանդերձանք /by armeniangeographicՅուրաքանչյուր մարդ, հատկապես արշավական, իր կյանքում գոնե մեկ անգամ բնության գրկում հանդիպել է պլաստիկ թափոնների։ Բացի այն, որ այդ տեսարաններն ընդհանրապես էսթետիկ հաճույք չեն պատճառում, այլև խաթարում են բնական մի շարք գործընթացներ։ Առհասարակ աղբի առկայությունն արշավային երթուղիների վրա, և ոչ միայն, խոսում է մարդկանց դաստիարակության և գիտակցության մասին։
Պլաստիկն ու մարդու առողջությունը
Այս խնդրին առաջին հերթին պետք է մոտենալ մեր առողջության տեսանկյունից։ Համացանցում կարելի է գտնել հազարավոր գիտական հոդվածներ այն մասին, թե որքան վատ ազդեցություն ունեն ջրի պլաստիկ շշերը մեր առողջության վրա։ Բանն այն է, որ պլաստիկ շշեր արտադրող ընկերությունները հիմնականում դիմում են ավելի մատչելի տարբերակների և արտադրում մեկանգամյա օգտագործման շշեր։
Իսկ եթե մի կողմ դնենք գիտական տերմիներնն ու բացատրություններն այս թեմայի շուրջ, ապա կարող ենք յուրաքանչյուրս մեր հերթին փաստել, որ սովորաբար ջրի պլաստիկ շիշը մի քանի անգամ օգտագործելու դեպքում ջրից գալիս է ինչ-որ տարօրինակ համ։
Պլաստիկ շշերի բազմակի օգտագործումը հանգեցնում է մարդու օրգանիզմում մի շարք վնասակար քիմիական տարրերի ներթափանցմանը։ Իսկ այդ գործընթացն ավելի արագ և վնասակար է, եթե շիշն ամբողջ ընթացքում լինում է արևի ճառագայթների տակ։
Իսկ հիմա եկեք հիշենք, թե որտեղ ենք մենք սովորաբար դնում մեր ջրամանները կամ պլաստիկ շշերը։ Իհարկե ուսապարկի կողքերում գտնվող դրսի գրպաններում։ Կարծում ենք վնասակար կապը ջրի պլաստիկ շշերի օգտագործման և մեր առողջության վատթարացման հարցում ակնհայտ է։
Պլաստիկ թափոններն արշավային երթուղիներում
Պլաստիկ թափոնների վերամշակումն աշխարհում ամենամեծ խնդիրներից մեկն է, քանի որ այդ գործընթացը բավականին բարդ է, իսկ բնության գրկում պլաստիկը կարող է պահպանվել հարյուրավոր տարիներ՝ լինելով մեծ խնդիր ոչ միայն ցամաքային, այլև ջրային միջավայրում։
1 պլաստիկ շշի ամբողջական քայքայման համար միջինում պահանջվում է 450 տարի, իսկ որոշ դեպքերում՝ մինչև 1000 տարի։ Իսկ պլաստիկ շշերի 90%-ը նույնիսկ ենթակա չէ վերամշակման։
1 պլաստիկ շիշ = 450 տարի
Գնելով ջրի պլաստիկ շիշ, եկեք խոստովանենք, որ շատերս այն օտագործում ենք միայն մեկ անգամ, և լավագույն դեպքում այն նետում աղբը։ Սակայն, այս դեպքում հարց է առաջանում, թե որտեղից են հայտնվում պլաստիկ շշերը բնության գրկում ու արշավային երթուղիներում։ Չնայած որ արշավականների մեծ մասն այդ հարցում ավելի գիտակից է և շատերը հոգ են տանում բնության մասին, բայց փաստը մնում է փաստ, որ երթուղիներում մինչ օրս կարող ենք հանդիպել պլաստիկ թափոններ։
Ֆինանսական խելամտություն
Եթե առողջության և բնության մասին հոգ տանելու կետերն այնքան համոզիչ չէին, որ հրաժարվես պլաստիկ շշերի օգտագործումից, անդրադառնանք նաև այդ ամենի ֆինանսական կողմին։
Արշավների ժամանակ մարդիկ միջինում օգտագործում են 1․5լ ջուր։ Ստացվում է, որ մեկ արշավի համար մեզ պետք է 3 հատ 0,5լ պլաստիկ շշով ջուր, որը մոտավոր կստացվի 500 ՀՀ դրամ։ Պատկերացնենք, որ ամիսը 3 անգամ գնում ենք արշավների, ստացվեց՝ 1500 ՀՀ դրամ ամսվա կտրվածքով մենք ծախսում ենք ջրի համար։
Եթե ձեռք ենք բերում ջրաման՝ մոտավոր 7000 ՀՀ դրամով, 1-1,5լ, ստացվում է, որ մեկ տարվա կտրվածքով ջրաման գնելու դեպքում մենք ծախսում ենք 7000 ՀՀ դրամ, իսկ պլաստիկ շշով գնելու դեպքում՝ 18 000 ՀՀ դրամ, այսինքն 2,5 անգամ ավելի շատ ենք վճարում։
Այստեղ, իհարկե, պետք է նաև նշել, որ մարդկանց ֆինանսները տարբեր են, ցանկությունները նույնպես, և ինչ-որ մեկը կարող է գնել ավելի թանկ ջրաման կամ ավելի քիչ պլաստիկ շշով ջուր, բայց միևնույն է, երկարատև ընթացքում ջրաման ունենալն ավելի խելամիտ որոշում է ֆինանսների տեսանկյունից։
Ինքնարտահայտում ջրամանի միջոցով
Եթե խոսքը գնում է ջրաման, թե՞ պլաստիկ շիշ ընտրության մասին, ապա այն միանշանակ պետք է լինի հօգուտ ջրամանի, որը որպես բոնուս ունի նաև էսթետիկ կողմ։ Մեծ հաշվով բոլոր պլաստիկ շշերը միանման են, իսկ ահա ջրամանները կարող են լինել բազմատեսակ, տարբեր գույների, դիզայնի ու բրենդի։ Հետևաբար ամեն անձ կարող է ընտրել իր անհատականությունն ընդգծող ջրաման։ Ճիշտ է, փոքրիկ դետալ է, բայց ինչքան հաճելի կարող է լինել։
Սա նույնպես շատ կարևոր է, քանի որ մենք բոլորս ինքնաարտահայտվում ենք մեր հոբբիներով, հագուստով և ինչու ոչ, նաև ինչ-որ աքսեսուարներով։
Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:
Արշավային գույք և հանդերձանք
Ինչպես պատրաստվել գիշերակացով արշավներին
Տեխնիկական վերելքին անհրաժեշտ պարագաների ցանկ
Ջրաման, թե՞ պլաստիկ շիշ
Ինչպես ընտրել արշավային գլխարկ
Ինչպես լիցքավորել գաջեթներն արշավների ժամանակ
Արշավային լապտեր
3000 մետրից այն կողմ՝ Հայաստանի լեռներում
/in Բլոգ /by armeniangeographicՀրաչ Արա-Իվանյան
Աշխարհին Հայաստանի տարբեր բարձունքներից նայած արշավականներն ի սկզբանե պարզապես արշավում էին, իսկ հետո արդեն նպատակ դրվեց բարձրանալ Հայաստանի բոլոր լեռնաշղթաների 3000 մետրից բարձր բոլոր գագաթները, տարբեր քարտեզներ ուսումնասիրելով կազմվեցին ցուցակներ։
Հրաչ Արա-Իվանյանը նշում է, որ Հայաստանում կա 3000 մետրից բարձր 194 գագաթ, որոնցից ավելիք քան 150-ը հաղթահարված են։ Մնացածն արգելված են սահմանային լինելու պատճառով։
Հոդվածի վերջում կարող եք ծանոթանալ 3000 մետրից բարձր գագաթների ցանկին։
Սարերում մենակ ու ընկերների հետ
Հրաչը մեր ակումբի ամենակտիվ անդամներից է, որը բավականին շատ է արշավում ու լեռնային վերելքների մասնակցում։ Ասում է՝ ժամանակին մենակ էլ է լեռներ բարձրացել, սակայն հիմա նախընտրում է բացառապես ընկերների հետ՝ հաշվի առնելով և՛ դժվարությունները, և՛ այն ուրախ ակնթարթները, որ ցանկանում ես կիսել։
Ուխտասար
Շատ հաճախ Հրաչն ու Աղասին վերելքի ժամանակ միայն երկուսով են լինում, սակայն, ըստ Հրաչի, դա նաև ունի իր առավելությունները․ «Օրինակ, երկուսով համեմատաբար ավելի արագ ենք քայլում, հետևաբար օրվա ընթացքում ավելի շատ բան ենք հասցնում, այսինքն՝ մի գագաթից այլ գագաթ գնալ, հետո մյուսը, հետո մյուսը ․․․ և այդպես մեկ օրվա ընթացքում մինչև 9 գագաթ։
Հրաչն ու Աղասին
Աղասիի հետ մենք բավականին շատ լեռներ ենք բարձրացել, շատ ենք քայլել, իրար արդեն շատ լավ ենք ճանաչում սարերում տարբեր իրավիճակներում, շատ դեպքերում քննարկելու առանձնապես բան էլ չի լինում, թե որ ուղղությամբ պետք է շարժվենք կամ ինչպես գործենք կոնկրետ իրավիճակում։ Մեծ խմբերի դեպքում տեմպն էլ է տարբեր, նպատակներն էլ են տարբեր»։
Վայելելով պահը
Երբ Հրաչն ու Աղասին ունենում էին որևէ լեռնաշղթայի 3000 մետրից բարձր գագաթների վերջնական ցանկը, նախապես պլանավորում էին վերելքներն ու մշակում երթուղիները, սկսում նախապատրաստվել յուրաքանչյուր վերելքին։ Գրեթե միշտ արշավականները մի օրում բարձրացել են մի քանի գագաթ՝ եղել են դեպքեր, երբ մեկ օրում քայլել են ավելի քան 50 կմ։ Լսելով նման թվերի մասին կարող է թյուր կարծիք առաջանալ, որ նրանց համար լեռներն ինքնանպատակ էին, և առաջնայինը ցանկերն էին, սակայն Հրաչն այդ ամենը մեկնաբանեց այսպես․ «Մի անգամ պլանավորել էինք Գեղամա լեռներում մի օրում 5 գագաթ բարձրանալ, բայց Գեղաքարի գագաթին այնպիսի ֆանտաստիկ եղանակ էր, այնպիսի հրաշալի տեսարան դեպի Աժդահակ և Գռիձոր, որ ավելի քան մեկ ժամ մնացինք այդտեղ, ուղղակի վայելեցինք։
Հրաչ Արա-Իվանյան
Փոխարենը դեպի Սպիտակասար շատ ավելի արագ քայլեցինք։ Յուրաքանչյուր վերելքը հիշարժան է, ամեն մեկը հետաքրքիր պատմություն ունի։ Քանի որ վերելքներն իրականացրել ենք տարվա բոլոր եղանակներին, այդ առումով էլ իրարից շատ տարբերվող են։ Ամեն վերելք, ամեն արշավ շատ հիշվող տեսարաններ, լուսաբացներ ու մայրամուտներ ունի»։
Զանգեզուրի լեռները
Հրաչը պատմեց, որ Զանգեզուրի լեռները թողել էին վերջում, և իրենց այդ որոշումը նա մեկնաբանեց այսպես․ «10 մարզերից 9-ի առանձին-առանձին մանրամասն տոպոգրաֆիկ քարտեզները, որտեղ նշված են բոլոր լեռնագագաթները ունեինք, բացակայում էր Սյունիքի մարզի նման մանրակրկիտ քարտեզը։ Մտավախություն ունեինք, որ չգնանք որևէ գագաթ, որին շատ մոտ նաև այլ՝ մեզ անհայտ գագաթներ լինեն։ Օգնության եկավ քարտեզագիր Անուշավան Բարեղյանը»։
Ալուկ լեռան չպլանավորված վերելքը
Խոսելով այն մասին, թե արդյոք կա՞ն Հայաստանում 3000 մետրից բարձր այնպիսի լեռներ, որոնք նրանք են առաջինը բարձրացել՝ արշավականը նկատեց, որ Հայաստանում շատ քիչ լեռնային ուղղություններ կան, որ մարդու ոտք չի տրորել․ «Գոնե մոտակա գյուղերի հովիվները հաստատ հասել են։
Հրաչն ու Ստեփանը՝ Ալուկ լեռան գագաթին
Ամեն դեպքում Զանգեզուրի լեռներում կար մի գագաթ՝ Ալուկը, որ ի սկզբանե հստակ չէր՝ կարելի՞ էր բարձրանալ, թե՞ ոչ սահմանամերձ լինելու պատճառով։ 2018 թ․ ArmGeo-ի հետ գնացինք Ծակքարի լիճ, քարտեզներով նայելուց ավելի հստակ դարձավ, որ հնարավոր է բարձրանալ գագաթ։ Այդ արշավի ընթացքում արշավախմբի տղաներից Ստեփանի հետ բարձրացանք Ալուկ»։
Հրաչը, Գևորգը և Գառնիկը
Արշավականն ասաց, որ երկրորդ անգամ էլ մեր ակումբի անդամներ Գևորգ Հարությունյանի և Գառնիկ Պողոսյանի հետ է այդ գագաթ բարձրացել, որովհետև Ալուկը յուրահատուկ է, քանի որ գագաթից բացվում է Զանգեզուրի լեռնաշղթայի՝ իրենից ավելի բարձր 5 գագաթների տեսարանը։ Դրանից հետո ևս մի քանի անգամ վերելք է կատարել Ալուկ, այդ թվում նաև Աղասիի հետ։
Ձմեռային վերելք՝ դեպի Հայաստանի ամենաբարձր կետ
Հրաչը պատմում է, որ բոլոր արշավներն ու վերելքներն էլ առանձնանում են մեկը մյուսից տարբեր հիշողություններով, հետաքրքիր փորձառություններով, ինչպես նաև լեռնագնաց ընկերներով, որոնց հետ անցնում ես ճանապարհն ու հասնում գագաթ։ Խոսելով ամենադժվար վերելքի մասին՝ արշավականն առանձնացրեց Հայաստանի ամենաբարձր կետ՝ Արագածի Հյուսիսային գագաթ (4090 մ) իրականացված ձմեռային վերելքը։
Ձմեռային վերելք՝ դեպի Արագածի Հյուսիսային գագաթ
«Մենք ArmGeo-ի հետ ձմեռային վերելք ունեցանք դեպի Արագածի Հյուսիսային գագաթ, ու դա արդեն այլ մակարդակի վերելք էր՝ շատ տարբերվող մյուսներից։ Լեռնագնացության մեջ ամենացանկալին հենց այն է, որ չնախատեսված, անակնկալ բաներ չլինեն, ու որ ստացվում է ամեն ինչ պլանավորածին համապատասխան, դա արդեն հաջողություն է։
Քանի որ այն Հայաստանում բարձրության և բարդության առումով ամենադժվար ուղղություններից է բնականաբար ընտրվել էր համապատասխան պատրաստվածության թիմ, բոլորս իրար հետ հարյուրավոր կիլոմետրեր քայլած ընկերներ էինք, ու, բարեբախտաբար, ամեն ինչ ստացվեց»,-նշում է Հրաչը։
Սարերը միշտ կանչում են
Արշավականը նման բարձունքներ հաղթահարելուց հետո՝ չի վախենում, որ այլևս Հայաստանում բարձրություն չի մնա հաղթահարելու․ «Ինձ համար ինքնանպատակ չէ ինչ-որ սար բարձրանալն ու փաստն արձանագրելը և համարել այդ էջը փակված։ Այն տեղերում, որ ես եղել եմ նախկինում, երկրորդ, երրորդ և ավել անգամներ գնում եմ, բազմաթիվ են 10 և ավել անգամներ բարձրացած գագաթները, այսինքն՝ ինձ ձգում են որոշ գագաթներից բացվող տեսարանները և այդ գագաթներ տանող արահետները, դրա համար էլ չեմ մտահոգվում դատարկության զգացողություն ունենալուց, առավել ևս, որ միշտ չէ, որ լավագույն զգացողությունները եղել են առաջին անգամ տվյալ լեռը բարձրանալիս։
Հրաչ Արա-Իվանյան
Օրինակ, 2020 թ․-ին ArmGeo-ի հետ գնացինք 3000 -ի ցանկից Թրասար, Ուղտասար ու Ծղուկ լեռները, երկու օրում այդ երեք լեռները բարձրացանք, առաջին անգամը չէր, բայց Սյունիքի բարձրավանդակը և այդ գագաթները, մեզ ծանոթ լինելով հանդերձ, այդ օրերին ինձ շատ զարմացրեցին։ Միշտ առկա է Հյուսիսային գագաթ և Խուստուփ վերադառնալու ցանկությունը»։
3000 մետրից բարձր լեռներից աշխարհն ուսումնասիրած արշավականները պատրաստ են հետ վերադառնալ նույն լեռները նորից ու նորից, քանի որ դրանք երբեք ու երբեք չեն կրկնվում։
Հայաստանի 3000 մետրից բարձր լեռների ցանկը
ԱՐԱԳԱԾ (Հյուսիսային) – Արագածի Հյուսիսային գագաթը ՀՀ ամենաբարձր կետն է (4090 մ)
ԱՐԱԳԱԾ՝ Արևմտյան – 3995 մ
ԱՐԱԳԱԾ` Արևելյան – 3908 մ
ԱՐԱԳԱԾ` Հարավային – 3887 մ
ՔԱՐԱՊԱՐ – 3476 մ
ԼԵՍԻՆԳ – 3437 մ
ՔԱՐՈՒՏ – 3424 մ
ԹԵԺԱՌՈՒՅՔ – 3423 մ
ՓՈՔՐ ԹԵԺԱՌՈՒՅՔ – 3332 մ
ՆԻԳԱՍԱՐ – 3316 մ
ԿԱՔԱՎԱՍԱՐ – 3303 մ
ՔԱՐԱԿԱՏԱՐ – 3277 մ
ՊՌՈՇԻՍԱՐ – 3257 մ
ՍՈՒՐԲ ԼԻՃ – 3250 մ
ԱՄՊՈՒՐ – 3235 մ
ՔԱՐԱԿԱՐԿԱՌ – 3138 մ
ԱՐՔԱՅԻՑ – 3121 մ
ԻՇԽԱՆԱՑ – 3100 մ
ԿԼՈՐԿՈՆԴ – 3082 մ
ԶՈՀԱՍԱՐ – 3063 մ
ԱԳՌԱՎԱՔԱՐ – 3025 մ
ԶԱՆԳԵԶՈՒՐԻ ԼԵՌՆԵՐ
ԿԱՊՈՒՏՋՈՒՂ – լեռնագագաթ (3905 մ)՝ Զանգեզուրի լեռների ամենաբարձր գագաթը
ԳԱԶԱՆԱԼԵՌ – 3829 մ
ՍԻՍԱԿԱՊԱՐ – 3826 մ
ՓԱՌԱԿԱՆ – 3826 մ
ՇԻԿԱՁՈՐ – 3752 մ
ԱԼՈՒԿ – 3707 մ
ԵԿԵՂՅԱՑ – 3621 մ
ՇԵԿ – 3576 մ
ՍԵՎՔԱՐ – 3574 մ
ՈՒՂՏԱՍԱՐ – 3563 մ
ԽՈՉԱՔԱՐ – 3559 մ
ՀԱԶԱՐԱՑ – 3475 մ
ԻՆՉՔ – 3436 մ
ՍԱՌՑԱԼԻ – 3434 մ
ՔԱՋԱՐԱՆՑ – 3403 մ
ԴԱՐԱՆԱԿ – 3388 մ
ՆԱՀԱՊԵՏ – 3376 մ
ԵՐՆՋԱԿ – 3368 մ
ԽՈՅԱՔԱՐ – 3354 մ
ԱՐԾԱԹԻ – 3341 մ
ՇԱՀԱՊՈՆՔ – 3204 մ
ԱՂՈԹԱՐԱՆ – 3161 մ
ԿԱՊՏԱՐԵԳԻ – 3158 մ
ԳՈՂԹԱՆ – 3146 մ
ԱՅՐԻՍԱՐ – 3126 մ
ԳՈԳԻ – 3120 մ
ԻՇԽԱՆՔ – 3102 մ
ՍԻՍԿԱՏԱՐ – 3093 մ
ՔԱՌԱՍՆԻՑ – 3089 մ
ՈՒԼԱՂԲՅՈՒՐ – 3083 մ
ՈՂՈՐԿ – 3076 մ
ԱՐԱԾԻՆ – 3072 մ
ԳԱԲՈՒՌ – 3060 մ
ԿԱՐՄՐԱԿԱՏԱՐ – 3055 մ
ԼԵՐԿԱՍԱՐ – 3011 մ
ԳԵՂԱՄԱ ԼԵՌՆԵՐ
ԱԺԴԱՀԱԿ – (3597 մ)՝ Գեղամա լեռների ամենաբարձր գագաթը
ՍՊԻՏԱԿԱՍԱՐ – 3555 մ
ԿԱՐՄԻՐ ԿԱՏԱՐ – 3530 մ
ԱՐԵՎՄՏՅԱՆ ԱՂՈՒՍԱՐ – 3468 մ
ԳԵՂԱՍԱՐ – 3443 մ
ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԱՂՈՒՍԱՐ – 3434 մ
ԱՂՈՒՍԱՐ – 3335 մ
ԴԻՄԱՑԼԵՌ – 3335 մ
ԳԵՂՄԱՂԱՆ – 3319 մ
ՆԱԶԵԼԻ – 3312 մ
ՈՍԿԵՍԱՐ – 3291 մ
ՇԱՄՓՐԱՍԱՐ – 3259 մ
ԱԿՆԱՍԱՐ – 3258 մ
ՈՉԽԱՐԹՈՒՄԲ – 3238 մ
ՍԵՎԿԱՏԱՐ – 3225 մ
ՍԵՂԱՆԱՍԱՐ – 3219 մ
ՆԱՐԻՆԵ – 3200 մ
ՇՈՒՇԱՆ – 3200 մ
ՈՒՂՏՈՒՊԱՐ – 3196 մ
ԳՌԱՍԱՐ – 3182 մ
ՊԱՅՏԱՍԱՐ – 3177 մ
ՈՒՂՏՈՒՍԱՐ – 3170 մ
ՎԻՇԱՊԱՍԱՐ – 3157 մ
ԼՃԱՍԱՐ – 3153 մ
ԵՐԻՑԱՍԱՐ – 3139 մ
ՔԱՐՀԱՆՔ – 3139 մ
ԳԵՂԱՐՔՈՒՆԻՔ – 3132 մ
ԳԵՂԱՔԱՐ – 3131 մ
ԳԵԼՈՅԻՍԱՐ – 3104 մ
ՄԵԾ ԱՌՅՈՒԾՆԱԽԱԶ – 3092 մ
ՄԱՆԿՈՒՆՔ – 3088 մ
ՄԱԶԱԶ – 3087 մ
ԾԱՂԿԱՎԵՏ – 3076 մ
ՄԱՌԱԽԼԱՊԱՏ – 3034 մ
ԱՃԱՌ – 3018 մ
ՎՐԱՆԱՏԱԿ – 3007 մ
ՓՈՔՐ ԱՌՅՈՒԾՆԱԽԱԶ – 3002 մ
ՍՅՈՒՆԻՔԻ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿ
ԹՐԱՍԱՐ – լեռնագագաթ (3594 մ)՝ Ծղուկի լեռների ամենաբարձր գագաթը
ԾՂՈՒԿ – 3582 մ
ՄԵԾ ԻՇԽԱՆԱՍԱՐ – 3549 մ
ՈԻԽՏԱՍԱՐ – 3528 մ
ՓՈՔՐ ԻՇԽԱՆԱՍԱՐ – 3451 մ
ՏՈՆԱՍԱՐ – 3357 մ
ԳՈՄԱՅՐ – 3301 մ
ԿԵՓԱՍ – 3285 մ
ԲԱՐԱԿ – 3271 մ
ՄԵԾ ՔԱՐԱԽԱՉ – 3234 մ
ԳԼՈՒԽ ՁԱԳԵՁՈՐԻ – 3233 մ
ԲԱԶԵՆՔ – 3222 մ
ՎԱՐԴԱՍԱՐ – 3215 մ
ԿԱՐԿԱՌ – 3207 մ
ԾԻԾԵՌՆԱՔԱՐ – 3182 մ
ՔԱՐԱԽԱՉ – 3178 մ
ՈՒԽՏՈՒԱԿՈՒՆՔ – 3169 մ
ՍԵՂԱՆԱՍԱՐ – 3064 մ
ՉԸՌՉԸՌ – 3059 մ
ՎԱՐԴԵՆԻՍԻ ԼԵՌՆԵՐ
ՎԱՐԴԵՆԻՍ – լեռնագագաթ (3522 մ)՝ ամենաբարձրը Վարդենիսի լեռներում
ԱՍՏՂՈՆՔ – 3470 մ
ՍԱՆԴՈՒԽՏԱՍԱՐ – 3454 մ
ՄԵԾ ՍԵՎՔԱՐ – 3393 մ
ԿՈԿ – 3364 մ
ԱՐՋԱՍԱՐ – 3356 մ
ԱՍՏՂԱԲԵՐԴ – 3328 մ
ՍՈԽԱՍԱՐ – 3308 մ
ՍԱՔՈՅԻՎԱՐ – 3299 մ
ՄՐՏԱՎԱՐ – 3287 մ
ԾԱՓԱԹԱՂ – 3273 մ
ՍՈԽՈՒՏ – 3226 մ
ԿԶՆՈՒՏ – 3206 մ
ԳԵՏԻՑՍԱՐ – 3196 մ
ՔԱՐՊՍԱԿ – 3141 մ
ՔԱՐԱԳԼՈՒԽ – 3132 մ
ԳԱՄ – 3113 մ
ԴԻՎԱՍԱՐ – 3072 մ
ՔՈՉԱՍԱՐ – 3070 մ
ՍԵՎՔԱՐ – 3063 մ
ՓՈՐԱԿ – 3047 մ
ԱՄԲԱՏԱՍԱՐ – 3027 մ
ՔԱՌԱՍՆԱՂԲՅՈՒՐ – 3027 մ
ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ՍԵՎԱՆԻ ԼԵՌՆԵՐ
ԾԱՐԱՍԱՐ – 3427 մ, Արևելյան Սևանի լեռնաշղթայի ամենաբարձր գագաթն է
ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԾԱՐԱՍԱՐ – 3403 մ
ՔԱՐԱԽԱՉ – 3342 մ
ԿԱՆԳՎԱՐ – 3246 մ
ԳՈՄՔ – 3052 մ
ՄՈԽՐԱՍԱՐ – 3037 մ
ԿԱՏԱՐԱԺԱՅՌ – 3008 մ
ԲԱՐԳՈՒՇԱՏԻ ԼԵՌՆԵՐ
ԱՐԱՄԱԶԴ – 3399 մ, Բարգուշատի լեռների ամենաբարձր գագաթը
ԳԵՂԱՔԱՐ – 3348 մ
ԹԱՌԱԿԱՏԱՐ – 3277 մ
ԲԱՂԱՑՍԱՐ – 3249 մ
ՍԱՊԱՏ – 3235 մ
ԵՐԿԱԹԱՎՈՐ – 3233 մ
ԵՐԿԱԹԱՍԱՐ – 3211 մ
ԽՈՒՍՏՈՒՓ – 3201 մ
ԿԱՊ – 3105 մ
ՃԳՆԱՎՈՐ – 3024 մ
ՎԻՃԱՍԱՐ – 3015 մ
ԿԱՏԱՐ – 3012 մ
ՍԵՎԱԺԱՅՌ – 3083 մ
ԵՍԱՅՈՒՍԱՐ – 3025 մ
ԱՅՐԱԾՈ – 3006 մ
ՔԱՌԱՍՈՒՆՔ – 3003 մ
ԹԵՔՍԱՐԻ ԼԵՌՆԵՐ
ՍԵՄԱՍԱՐ – 3385 մ, Թեքսարի լեռների ամենաբարձր գագաթը
ՃԱՂԱՏՍԱՐ – 3334 մ
ՀՈՒՍՈՍԱՐ – 3214 մ
ՇԵԿՍԱՐ – 3149 մ
ՎԱՆՔԱՍԱՐ – 3078 մ
ԾԱՆԻ – 3060 մ
ՍԵՎԱՆԻ ԼԵՌՆԵՐ
ՓԵՐԵԶԱԿ – 3290 մ, Սեվանի լեռների ամենաբարձր գագաթը
ԱՄԻԿ – 3282 մ
ԴԻՄԱՀԱՅԱՑ – 3202 մ
ԵՐԻՇԱՏ – 3124 մ
ՍԱՐԱՆԱՐ – 3076 մ
ՍՈՍԻ – 3070 մ
ՔԱՐԽԱՉ – 3062 մ
ԱՐՇԱԿԻՍԱՐ – 3016 մ
ՋԱՎԱԽՔԻ ԼԵՌՆԵՐ
ԱՉՔԱՍԱՐ – 3196 մ, Ջավախքի լեռների ամենաբարձր գագաթը
ԿԵՉՈՒՏ – 3158 մ
ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԱՉՔԱՍԱՐ – 3155 մ
ԱՆԴՐԱՆԻԿ – 3135 մ
ԳԱՅԼԱՔԱՐ – 3122 մ
ԿՈՒՐԹԱՆԱՍԱՐ – 3083 մ
ՀՈՎԱՍԱՐ – 3077 մ
ԼՈՌՈՒՍԱՐ – 3064 մ
ԽԵՆԹԱՍԱՐ – 3045 մ
ՄԹԻՆ – 3038 մ
ԼԻՃԿԱՏԱՐ – 3026 մ
ՓՈՔՐ ԼԻՃԿԱՏԱՐ – 3006 մ
ՓԱՄԲԱԿԻ ԼԵՌՆԵՐ
ԹԵԺԼԵՌ – 3101 մ, Փամբակի լեռների ամենաբարձր գագաթը
ՁԻԹՀԱՆԻՑ ՍԱՐ – 3081 մ
ՍՈՒՐԲ ԿԻՐԱԿԻ – 3074 մ
ԱՄՊԱՍԱՐ – 3053 մ
ԽԱՂԽԱՂ – 3044 մ
ԽՈՐՈՒՆԿ – 3043 մ
ԵՂՆԱՂԱԽԱՂԻ ԼԵՌՆԵՐ
ՄԵԾ ԱՂՆԱԽԱՂ – 3042 մ, Եղնաղախաղի լեռների ամենաբարձր գագաթը
ԵՌԱԿԱՏԱՐ – 3011 մ
ԲՈՎԱՔԱՐԻ ԼԵՌՆԵՐ
ԲՈՎԱՔԱՐ – 3016 մ, Բովաքարի լեռների ամենաբարձր գագաթը
Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:
Հայկական լեռնաշխարհ
Հայկական լեռնաշխարհի ընդհանուր բնութագիրը
Հայկական լեռնաշխարհի գիտական ուսումնասիրությունները
Հայաստանը հնագույն քարտեզներում
Ինչ և ո՞րն է Անատոլիան
Քարտեզագրական պատերազմ
Երկրաշարժերը Հայկական լեռնաշխարհում