[email protected]    +374 43 00 51 65
Ջրաշուշանների լիճ

Ուրասարի կամ Ջրաշուշանների լիճ

/in /by

Ջրաշուշանների լիճը գտնվում է Լոռու մարզի Ուրասար գյուղից 1․2 կմ հյուսիս-արևելք։
Ուրասարի կամ Ջրաշուշանների լիճ

Ուրասարի կամ Ջրաշուշանների լիճ / Լուսանկարը՝ Լուսինե Աղաբեկյանի

Ջրաշուշանը Հայկական լեռնաշխարհի ամենագեղեցիկ բույսերից է։ Ջրաշուշանների ծաղկման շրջանը կարճատև է։ Ծաղկում են միայն ամռան՝ հուլիս – օգոստոս ամիսներին:

Սպիտակ ծաղիկներով ջրաշուշանները դարձել են չափազանց հազվադեպ հանդիպող։ Գրանցված են ՀՀ Կարմիր գրքում: Աճում են Լոռու մարզի կանգուն և դանդաղահոս լճերում։ Մինչ Սպիտակի երկրաշարժը աճել են այլ լճերում, սակայն երկրաշարժի հետևանքով չորացել են ջրաշուշաններով բնակեցված մի քանի լճեր։

Ուրասարի կամ Ջրաշուշանների լիճ

Ուրասարի կամ Ջրաշուշանների լիճ / Լուսանկարը՝ Լուսինե Աղաբեկյանի

Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:

Առաջիկա արշավներ

Նորատուսի խաչքարադաշտ

Նորատուսի խաչքարադաշտ

/in /by

Գեղարքունիքի մարզում`Գավառ քաղաքից 5 կմ հյուսիս-արևելք է գտնվում Նորատուս գյուղը: Նորատուսը համարվում է Գեղարքունիքի մարզի ամենահին բնակավայրերից մեկը: Գյուղի գերեզմանատունը հայտնի է իր բազմաթիվ խաչքարերով: Այն այլ կերպ կոչվում է նաև Նորատուսի խաչքարադաշտ:

Այստեղ կանգնեցված է մոտ 1000 խաչքար: Որանցից ամենահինը 9-րդ դարի է, սակայն մեծամասնություն են կազմում 13-14-րդ դարերի խաչքարները:

Նորատուսի խաչքարադաշտ

Նորատուսի խաչքարադաշտ

Նորատուսի խաչքարերի գերեզմանոցը Ջուղայի գերեզմանոցի ոչնչացումից հետո խաչքարերի ամենամեծ համալիրն է դարձել։ Ջուղայի (Նախիջևան) պատմական գերեզմանոցում գտնվում էր մոտ 2500 խաչքար, որոնք 1998 – 2005 թվականների ընթացքում ոչնչացվում են Ադրբեջանի կողմից։

2010 թվականին «Հայկական խաչքարի արվեստը. խաչքարի խորհուրդը եւ խաչքարագործությունը» (Armenian cross-stones art. Symbolism and Craftsmanship of Khachkars) ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի մարդկության ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ներկայացուցչական ցանկում:

Ավանդազրույց

Ըստ լեգենդի սելջուկ թուրքերի բանակն իր մեծաթիվ զորքով դուրս է գալիս Գեղամ արքայի զորքի դեմ: Հայերի զորքը փոքրաթիվ էր և թագավորը զորքին հրամայում է հագուստներ հագցնել խաչքարերին: Հեռվից նայելիս Սելջուկների զորքին թվում է, թե հայերը մեծաքանակ զորք ունեն և սկսում են խուճապի մատնվել և փախչել: Այդ ամենի շնորհիվ հայոց զորքը հաղթանակ է տանում:

Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:

Բլոգ Հայաստանի մասին

Վերելք Հարավային գագաթ

Վերելք Արագած

/in /by

Շաբաթ՝ հուլիսի 29-ին, 2023 թ․
Բարձրանում ենք Արագած՝ իրականացնելու ենք վերելք հարավային գագաթ (3887 մ)։

Արագածը Հայկական լեռնաշխարհի չորրորդ (Մասիսից, Սաբալանից, Ջիլոյից հետո) և ՀՀ ամենաբարձր լեռն է: Գագաթն ունի 4 սուր կատարներ, որոնցից ամենաբարձրը Հյուսիսայինն է` 4090,1 մ, ապա արևմտյանը` 3995,3 մ, արևելյանը` 3908,2 մ, իսկ հարավայինը` 3887,8 մ:

Վերելք Հարավային գագաթ

Արագած

Վերելքը սկսում ենք Քարի լճից՝ 3200 մ բարձրությունից:

Երթուղու երկարությունը՝ 10 կմ
Հարաբերական բարձրությունը՝ 700 մ
Հանդիպման վայրը` Սարյանի պուրակ (Մարտիրոս Սարյանի արձանի մոտ)
Հանդիպման ժամը` 7։30
Մասնակցության արժեքը` 8 500 դրամ
Արժեքի մեջ ներառված է՝
  • Տրանսպորտ
  • Ուղեկցորդների ծառայություն
Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝
  • Ուսապարկ (պարտադիր)
  • Ձեռնափայտեր
  • Մեկօրյա սնունդ
  • Ջուր
  • Դեղատուփ
  • Արևային ակնոց
  • Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
  • Տաք հագուստ
  • Լապտեր
  • Անձրևապաշտպան թիկնոց
Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):

Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:

Մեր արշավներին կարող են մասնակցել միայն 18-55 տարեկան միջին ֆիզիկական տվյալներ ունեցող անձինք, ովքեր չունեն առողջական խնդիրներ։

Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով կամ գրեք Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին

Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը – https://bit.ly/3FTs0PM

Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։
Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։
Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։

Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև արշավի նախորդ օրվա առավոտյան 12:00: Վերջին պահին հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։

ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։

Առաջիկա արշավներ

Դայվինգ Սևանում

Դայվինգ Սևանում

/in /by

Հրավիրում ենք Ձեզ մասնակցելու դայվինգ Սևանում փորձառությանը, որը հնարավորություն կտա բացահայտել Սևանա լճի խորքերը։ Հայաստանում ճամփորդելով հնարավորություն ունեք, ոչ միայն այցելել հնագույն եկեղեցիներ, այլև սուզվել Սևանա լճի ստորջրյա աշխարհ, որն երկրագնդի քաղցրահամ ջուր ունեցող 2-րդ բարձրադիր լիճն է։

Armenian Geographic-ը առաջարկում է բացահայտել Սևանա լիճը նորովի և ունենալ յուրահատուկ ճամփորդություն։

Դայվինգ Սևանում

Դայվինգ Սևանում

Մեր ճամփորդությունը կսկսենք Սևանավանք վանական համալիր այցելությամբ: Սևանավանքը կառուցվել է 9-րդ դարում և Հայաստանի ամենանշանակալի հոգևոր վայրերից է։ Այն գտնվում է բլրի վրա, որտեղից բացվում է հիասքանչ տեսարան դեպի Սևանա լիճը և շրջակա լեռները:

Սևանա լիճ, Սևանավանք

Վանական համալիրի պատմությանը ծանոթանալուց հետո կուղևորվենք դայվինգ իրականացնելու։ Նախքան սուզվելը, մասնակիցները կունենան նախապատրաստական հրահանգավորում և այնուհետև հրահանգիչը կպատասխանի ձեր բոլոր հարցերին։ Սուզվելու օրերն ընտրվում են հաշվի առնելով եղանակային պայմանները։ Մասնակցության համար հատուկ պատրաստվածություն անհրաժեշտ չէ:

Սևանա լիճն իդեալական վայր է սուզվելու համար։ Սևանի ստորջրյա աշխարհում աճում է մոտ 250 տեսակի բույս, ինչպես նաև ապրում են ձկների եզակի տեսակներ։

Դայվինգ Սևանում Դայվինգ Սևանում Դայվինգ Սևանում Դայվինգ Սևանում

Մենք առաջարկում ենք փորձնական սուզում Սևանա լճում՝ Սկուբա դայվինգ։

Սուզումը տևում է 20 րոպե։ Մաքսիմալ խորությունն է՝ 12 մ։

 

Արժեքը ներառում է՝

  • Ուղևորափոխադրում
  • Գիդ հրահանգչի ծառայություն
  • Անհրաժեշտ սարքավորումների ամբողջական հավաքածու

* Սուզվելուց հետո կունենանք 2-ից 3 ժամ ազատ ժամանակ, և դուք հնարավորություն կունենաք լողալ լճում և քայլել ափով։

Ձեր մասնակցությունը հաստատեք զանգահարելով 043 00 51 65 կամ գրեք մեր ֆեյսբուքյան էջին։

Առաջիկա արշավներ

Գեղամասարի ջրվեժներ

Գեղամասարի ջրվեժներ

/in /by

Գեղամասարի ջրվեժները գտնվում են Գեղարքունիքի մարզի համանուն՝ Գեղամասար գյուղի մոտակայքում՝ իրենցից ներկայացնելով միմյանցից ոչ հեռու գտնվող, գահավիժող ու սահանքային ջրվեժների կասկադ։
Գեղամասարի ջրվեժներ

Գեղամասարի ջրվեժներ

Շնորհիվ Հայաստանի լեռնային ռելիեֆի՝ մեր երկիրը հարուստ է ջրվեժներով, որոնց առանձին կարող եք ծանոթանալ մեր այս՝ Հայաստանի ջրվեժները հոդվածում։

 

Լուսանկարները՝ Հրաչուհի Այվազյանի

Գեղամասարի ջրվեժներ Գեղամասարի ջրվեժներ
Գեղամասարի ջրվեժներ Գեղամասարի ջրվեժներ Գեղամասարի ջրվեժներ

Առաջիկա արշավներ

Աբուլ լեռ

Վերելք Մեծ Աբուլ լեռ

/in /by

Համատեղելով offroad-ն ու քայլարշավները, հուլիսի 8-9-ն ունենալու ենք հերթական արկածային ճանապարհորդությունը Ջավախքում։

Օր 1: Երևան – Փարվանա լիճ – Բուղաշեն

Վաղ առավոտյան Երևանից ուղևորվում ենք դեպի Ջավախք: Անցնելով Բավրայի անցակետը մտնում ենք Վրաստան: Առաջին կանգառը լինելու է Սաղամո լճի մոտ: Այնուհետև շարունակում ենք ճանապարհը դեպի Փարվանա լիճ։

Փարվանա լիճ

Փարվանա լիճը

Գիշերակացը Բուղաշեն գյուղում (քնապարկերով):

Օր 2 : Վերելք Մեծ Աբուլ լեռ (3301 մ)

Ամենագնաց մեքենաներով հնարավորինս կմոտենանք սարին և կսկսենք վերելքը:

Աբուլ լեռ

Աբուլ լեռ

Մեծ Աբուլ լեռը հանգած հրաբուխը հանդիսանում է Ջավախք-Սամսարի լեռների ամենաբարձր գագաթը: Գագաթից բացվում է հիանալի տեսարան դեպի Փարվանա լիճն ու Ջավախքի լեռները:

Աբուլ լեռ

Աբուլ լեռ

Աբուլ լեռ Աբուլ լեռ Աբուլ լեռ

Երթուղու երկարությունը՝ 12 կմ
Հարաբերական բարձրությունը՝ 1000 մ

Mitsubishi Delica

Mitsubishi Delica

Արշավն իրականացվում է 4X4 մեքենաներով:

Անձնագրի մեջ անպայման պետք է ունենալ Հայաստանից ելքի վիզայի կնիք: Անպայման նախապես լուծեք այդ հարցը ձեր բնակ. տարածքի անձնագրային բաժնում, մի թողեք վերջին օրվան:

Սնունդը կարող եք բերել ձեր հետ կամ միանալ ընդհանուր առևտրին։

Հանդիպման վայրը` Կոմիտասի «Երևան Սիթի»
Հանդիպման ժամը` 06։00
Մասնակցության արժեքը` 32 000 դրամ

Արժեքի մեջ ներառված է՝
Տրանսպորտ
Ուղեկցորդների ծառայություն

Մնալու ենք գյուղական տանը՝ քնապարկերով։

Մասնակիցներն իրենց հետ պետք է ունենան՝

  • Աման, գդալ, պատառաքաղ, բաժակ
  • Քնապարկ
  • Ներքնակ (կարեմատ)
  • Ուսապարկ
  • Ձեռնափայտեր
  • Ջուր
  • Դեղատուփ
  • Արևային ակնոց
  • Գլխարկ (արևապաշտպան և ձմեռային)
  • Տաք հագուստ
  • Լապտեր
  • Անձրևապաշտպան թիկնոց

Հագուստը պետք է լինի շարժումը չկաշկանդող, սպորտային: Կոշիկները՝ հաստ տակացուով (նախատեսված քայլքի համար):

Ձեզ հետ ունեցեք նաև փոխնորդ կոշիկներ, որպեսզի թրջվելու դեպքում փոխեք, իսկ ցեխոտվելու դեպքում չկեղտոտեք մեքենան:

Մեր արշավներին կարող են մասնակցել միայն 18-55 տարեկան միջին ֆիզիկական տվյալներ ունեցող անձինք, ովքեր չունեն առողջական խնդիրներ։

Ինչպե՞ս գրանցվել՝
Քայլ 1։ Զանգահարել 043 00 5165 (Viva cell) հեռախոսահամարով կամ գրեք Armenian Geographic ֆեյսբուքյան էջին

Քայլ 2։ Մեր հետ առաջին անգամ արշավի մասնակցելու դեպքում պետք է անցնել հետևյալ հղումով և լրացնել տեղեկացված համաձայնությունը 

Քայլ 3։ Կատարել փոխանցում
Փոխանցումը կատարելիս անպայման նշեք Ձեր անուն-ազգանունը կամ  հեռախոսահամարը և արշավի ուղղությունը։

Քայլ 4։ Վճարումը կատարելուց հետո անդորրագիրն ուղարկեք մեր էջին։
Գրանցումը համարվում է հաստատված վճարման անդորրագիրը մեր ֆեյսբուքյան էջին ուղարկելուց հետո։

Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել արշավից 48 ժամ առաջ։ Վերջին պահին հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։

ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։ Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։

 

Առաջիկա արշավներ

 

 

 

 

Ճանապարհորդություն դեպի Իրան

Ճանապարհորդություն դեպի Իրան / 10 օր

/in /by

Այս ճանապարհորդությունը լավ հնարավորություն է ծանոթանալու Իրանի բազմազան բնության և մշակութային հարուստ անցյալի հետ։ Էքսկուրսիայի շրջանակներում կուղևորվենք Շիրազ քաղաք, որտեղ կայցելենք թագավորական այգիներ, Նասիր օլ-Մոլք մզկիթ, որը հայտնի է որպես վարդագույն մզկիթ։ Շրջագայությունը ներառում է նաև այցելություն հնագույն Յազդ քաղաք, որը հայտնի է իր հին իրանական ճարտարապետությամբ:

Ճանապարհորդությունը դեպի Իրան թույլ կտա նաև վայելել տեղի ավանդական ուտեստները, ծանոթանալ ազգային երաժշտության և տեղի բնակիչների հյուրընկալության հետ:

Մեզ սպասվում է անմոռանալի ճամփորդություն, որը մնայուն տպավորություն կթողնի գեղեցիկ ու խորհրդավոր Իրանից:

 

Ուղևորության ծրագիր

Օր 1

Առավոտյան մեկնում ենք Երևանից։ Ճանապարհին ունենալու ենք կանգառներ և ուշ երեկոյան ժամանելու ենք Ջուլֆա քաղաք:

Հայ-իրանական սահման

Հայ-իրանական սահման

Գիշերակաց հյուրանոցում։

Օր 2

Նախաճաշից հետո սկսում ենք մեր էքսկուրսիան։ Այցելում ենք՝

  • Սուրբ Ստեփանոս վանք,
  • Արաքսի ափին գտնվող Հովվի մատուռ,
  • Խոջա Նազարի քարավանատուն,
  • Ավարայրի դաշտ, Տղմուտ գետ,
  • Սուրբ Թադեի վանք:

Առավոտյան կուղևորվենք դեպի Սուրբ Ստեփանոսի վանք։ 2008 թ. այն գրանցվել է ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի պատմական ժառանգության ցուցակում՝ Սուրբ Թադե վանքի հետ միասին, «Հայկական եկեղեցիները Իրանում» անվան տակ։ Սուրբ Ստեփանոս վանքը աչքի է ընկնում հարուստ և բացառիկ քանդակներով։ Այնուհետև կուղևորվենք Հովվի մատուռ, որը գտնվում է Արաքս գետի ափին, որից այն կողմ գտնվում է Նախիջևանը։ Ըստ ավանդության, մատուռը կառուցվել է երկու եղբայրների կողմից։ Նրանց երկու մատուռներից մեկը գտնվում է Իրանում, մյուսը՝ Նախիջևանում։ Կայցելենք նաև հայ վաճառական Խոջա Նազարի կողմից կառուցված քարավանատուն, որից հետո էլ կտեսնենք Ավարայրի դաշտը, որտեղ 451 թվականին տեղի է ունեցել Ավարայրի ճակատամարտը։

Մեր վերջին կանգառը կլինի Սուրբ Թադեի վանքում։ Վերջինս ոչ միայն հայտնի է որպես հոգևոր կարևոր կենտրոն, այլև աչքի է ընկնում իր ճարտարապետական քանդակներով։

Հովվի մատուռ

Հովվի մատուռ

Սուրբ Ստեփանոս վանք Խոջա Նազարի քարավանատուն Սուրբ Թադեի վանք

Վերադարձ Ջուլֆա, գիշերակաց հյուրանոցում։

Օր 3

Վաղ առավոտյան մեկնում ենք զրադաշտական Յազդ քաղաք։ Ճամապարհին ունենալու ենք կանգառներ։

Յազդ քաղաք

Յազդ քաղաք

Գիշերակաց հյուրանոցում։

Օր 4

Առավոտյան սկսում ենք մեր էքսկուրսիոն շրջայցը Յազդ քաղաքում։ Այցելում ենք՝

  • Դոլաթ Աբադի այգի,
  • Լռության Աշտարակ,
  • զրադաշտական մեհյան,
  • հին քաղաք։

Դոլաթ Աբադի այգին կառուցվել է 1750 թվականին և այն 2011 թվականին, 8 այլ այգիների հետ միասին ընդգրկվել է ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի պատմական ժառանգության ցուցակում՝ «Պարսկական այգիներ» անվան տակ։ Այուհետև կայցելենք Իրանում պահպանված Լռության Աշտարակներից մեկը։ Այս աշտարակները կարևոր դեր են ունեցել զրադաշտականության մեջ:

Այդ օրը կայցելենք նաև զրադաշտական մեհյան և բավական գեղեցիկ շրջայց կունենանք հին քաղաքում։

Յազդ

Յազդ

Լռության Աշտարակ Յազդ հին քաղաք

Գիշերակաց հյուրանոցում։

Օր 5

Առավոտյան մեկնում ենք Պերսեպոլիս, որն եղել է Աքեմենյան կայսրության մայրաքաղաքը։ Այստեղ պահպանվել են պալատական ​​համալիրի մնացորդները, կրոնական շենքերը և այլն։ Պերսեպոլիսը 1979 թվականից ներառվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկում։

Պերսեպոլիս

Պերսեպոլիս

Պերսեպոլիս Պերսեպոլիս Պերսեպոլիս

Գիշերակաց Շիրազի հյուրանոցում։

Օր 6

Նախաճաշից հետո սկսում ենք մեր էքսկուրսիոն շրջայցը Շիրազ քաղաքում։ Այցելում ենք՝

  • Շահ Չերաղ մզկիթ,
  • Նասիր օլ-Մոլք մզկիթ,
  • Հաֆեզի դամբարան,
  • Նարինջստան այգի։

Մեր առաջին այցելվող վայրը կլինի Շիրազ քաղաքի տեսարժան վայերից՝ Շահ Չերաղ մզկիթը։ Այնուհետև կուղևորվենք Նասիր օլ-Մոլք մզկիթ, որը կտպավորի մեզ իր գունային խայտաբղետությամբ։ Այս մզկիթը շատ տարբեր անուններ ունի: Հիմնականում հայտնի է որպես «Վարդագույն մզկիթ», բայց նաև կոչում են «Ծաղիկների մզկիթ» և «Ծիածան մզկիթ»։ Այստեղ միահյուսվում են լույսն ու հավատքը։

Կայցելենք նաև Հաֆեզի դամբարան ու Նարինջստան այգի։ Քաղաքային էքսկուրսիոն տուրը ավարտելուց հետո կմեկնենք Սպահան։

Նասիր օլ-Մոլք մզկիթ

Նասիր օլ-Մոլք մզկիթ

Հաֆեզի դամբարան Շիրազ քաղաք Շահ Չերաղ մզկիթ

Գիշերակաց Նոր Ջուղայի հյուրանոցում։

Օր 7

Առավոտյան կսկսենք մեր էքսկուրսիոն շրջայցը Նոր Ջուղա թաղամասում։ Կքայլենք Նոր Ջուղայի հին փողոցներով, կտեսնենք հայկական Սուրբ Ամենափրկիչ վանքը, որը հարուստ է գեղեցիկ որմնանկարներով և ներառված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ցանկում։ Կտեսնենք նաև Բեթղեհեմի եկեղեցին:

Նոր Ջուղայի Սուրբ Ամեբափրկիչ վանք

Նոր Ջուղայի Սուրբ Ամեբափրկիչ վանք

Գիշերակաց հյուրանոցում։

Օր 8

Կշարունակենք ծանոթանալ Սպահան քաղաքի հետ։ Կայցելենք՝

  • Շահ Աբբասի պալատներ,
  • Շահ Աբբասի ընտանեկան մզկիթ,
  • ճոճվող մինարեթ,
  • Սիոսեփոլ կամուրջ։

Սպահանը հարուստ է պատմամշակութային օբյեկտներով և մենք կշարունակենք բացահայտել քաղաքի տեսարժան վայրերը։ Կայցելենք Շահ Աբբասի պալատներ և ընտանեական մզկիթ։ Կտեսնենք Սիոսեփոլ կամուրջը, որը նաև 33 կամարների կամուրջ են անվանում։ Այս կամուրջը համարվում է Իրանի ամենամեծ պատմական կառույցը ջրի վրա:

Սիոսեփոլ կամուրջ

Սիոսեփոլ կամուրջ

Շահ Աբբասի պալատ Շահ Աբբասի ընտանեկան մզկիթ Շահ Աբբասի պալատ

Գիշերակաց հյուրանոցում

Օր 9

Լուսաբացին մեկնում ենք Ալի Սադրի ջրային քարանձավ: Սա աշխարհի ամենամեծ ջրային քարանձավն է և ամեն տարի ավելի ու ավելի շատ զբոսաշրջիկներ են գալիս տեսնելու ու հիանալու բնության այս հրաշքով։

Քարանձավում զբոսնելուց հետո մեկնում ենք Հայաստան:

Ալի Սադրի ջրային քարանձավ

Ալի Սադրի ջրային քարանձավ

Օր 10

Ուշ երեկոյան ժամանում Երևան։

Երևան

Երևան

Արժեք՝

Գինը ներառում է՝

  • հարմարավետ ավտոբուս
  • հյուրանոց
  • 2 անգամյա սնունդ (նախաճաշ և ճաշ)
  • էքսկուրսիա և պատմական վայրերի այցելություն
  • տեսարժան վայրերի մուտքավճարներ

Առաջիկա արշավներ

Արկածային Սվանեթ / 7 օր

/in /by

2024 թ․-ի հունիսի 22-28-ը հրավիրում ենք մասնակցել դեպի Սվանեթ մեր ճամփորդությանը։

Սվանեթը մեր ամենագեղեցիկ ու հագեցած արշավային ուղղություններից է: Այն սկսել ենք կազմակերպել 2013-ից:

Ճանապարհորդության երթուղին ընտրված է առողջ, միջին ֆիզիկական տվյալներ ունեցող անձանց համար: Այն կհետաքրքրի ինչպես փարձառու արշավականներին, այնպես էլ սկսնակներին: Մասնակցության համար հատուկ պատրաստվածություն պետք չի: Արշավների ժամանակ մեզ հետ վերցնելու ենք միայն փոքր ուսապարկեր՝ այդ օրվա անհրաժեշտ պարագաներով: Գիշերակացը լինելու է հարմարավետ ու մաքուր հյուրատանը:

Արշավ դեպի Սվանեթ

Արշավ դեպի Սվանեթ

Սվանեթը Վրաստանի հյուսիս-արևմտյան պատմական շրջանն է: Տարածվում է Ինգուրի գետի բարձրալեռնային հովտի վերին հոսանքում: Վերին Սվանեթը, որն ընդգրկված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում հայտնի է իր ճարտարապետական գանձերով (մասնավորապես 9-12-րդ դարում կառուցված աշտարակ-ամրոցներով, որոնք մինչ օրս բնակելի են) և աննկարագրելի բնության հրաշքներով (սարեր, ձորեր, ջրվեժներ, սառցադաշտեր, լեռնանցքներ և այլն):

Եթե հետաքրքրեց, ուրեմն ծանոթացիր մանրամասներին:

Օր 1։ Աշտարակների քաղաք

Վաղ առավոտյան Երևանից մեկնում ենք Վերին Սվանեթի կենտրոն` Մեստիա: Մեստիա կհասնենք երեկոյան: Ժամանակի առկայության դեպքում կզբոսնենք Մեստիայով, կծանոթանանք այդ ինքնատիպ աշտարակներով քաղաքին և կհամտեսենք սվանական ուտեստները: Աշտարակ-ամրոցները երեկոյան շատ գեղեցիկ լուսավորված են լինում:

արշավ դեպի Սվանեթ

Աշտարակների քաղաք / Մեստիա

արշավ դեպի Սվանեթ արշավ դեպի Սվանեթ

Օր 2։ Երկգլխանի Ուշբա

Սվանեթի հետ ծանոթությունը սկսելու ենք Մեստիայի ազգագրության թանգարանից, որտեղ կծանոթանանք Վրաստանի այս գողտրիկ անկյան պատմությանն ու ավանդույթներին։ Այնուհետև ճոպանուղով կբարձրանանք արշավի մեկնարկի կետ։ Սա այն տեղն է որտեղից բացվում է հիանալի տեսարան դեպի Սվանեթի ամենահայտնի և դժվարամատչելի լեռը՝ Ուշբան։

Արշավ դեպի Սվանեթ

Երկգլխանի Ուշբա

Արշավ դեպի Սվանեթ արշավ դեպի Սվանեթ

Ճոպանուղու վերջին կանգառից կսկսենք մեր արշավը դեպի 2473 մետր բարձրության վրա գտնվող գագաթ։ Սա այն կետն է, որտեղից մեր առջև կբացվի ողջ Սվանեթն ու Կովկասյան լեռները։

Երթուղու երկարությունը՝ 7 կմ

Հարաբերական բարձրությունը՝ 350 մ

Օր 3։ Բեզենգիի պատ

Այս արշավը խոստանում է լինել Սվանեթի ճանապարհորդության ամենատպավորիչը։ Այսօր ունենալու ենք ջիպինգ և արշավ։ Առավոտյան ամենագնաց մեքենաներով կուղևորվենք բարձրալեռնային գյուղ, որը լքվել է 1876 թվականին։
Մեր նպատակակետից բացվում է գեղեցիկ տեսարան դեպի Բեզենգիի պատը։ Սա Կովկասյան լեռնաշղթայի ամենաբարձր հատվածն է, որն ունի միջինում 5000 մետր բարձրություն։ Այստեղ են գտնվում այնպիսի Կովկասյան հսկաներ ինչպիսիք են Տետնուլդը, Շխարան, Գեստոլան, Ջանգիտաուն։ Սա եզակի հնարավորություն է արշավականի համար լինել այսքան մոտ 5000-անոց լեռներին։

Արշավ դեպի Սվանեթ

Բեզենգիի պատ

Արշա դեպի Սվանեթ Արշավ դեպի Սվանեթ

Երթուղու երկարությունը՝ 16 կմ

Հարաբերական բարձրությունը՝ 800 մետր

Օր 4։ Շդուգրա ջրվեժ և Ուշբայի սառցադաշտ

Առավոտյան մեկնում ենք Բեչոյի շրջան, որը սահմանակցում է Ռուսաստանի Դաշնության Կաբարդինո-Բալկարիայի հանրապետության հետ: Այստեղ մի փոքրիկ գյուղից սկսում ենք մեր արշավը դեպի Շդուգրա ջրվեժ, որը գտնվում է Ուշբա լեռան հյուսիս-արևմտյան լանջերին և գահավիժում է մոտ 150 մ բարձրությունից: Ջրվեժի գեղեցկությամբ կհիանանք հեռվից, քանի որ մոտենալն անհնար է:

Սվանեթ

Ուշբայի Սառցադաշտ / Սվանեթ

Ջրվեժը տեսնելուց հետո կշարունակենք մեր արշավը մինչև Ուշբայի սառցադաշտ: Այստեղ բացի սառցադաշտ տեսնելուց կտեսնենք նաև Կովկասյան լեռների ամենահայտնի լեռներից մեկը՝ Ուշբան այլ անկյան տակ:

Արշավ դեպի Սվանեթ Արշավ դեպի Սվանեթ

Երթուղու երկարությունը՝ 12 կմ

Հարաբերական բարձրությունը՝ 600 մետր

Օր 5։ Ուշգուլի – Շխարայի սառցադաշտ

Առավոտյան ամենագնաց մեքենաներով ուղևորվում ենք դեպի Սվանեթի ամենաբարձր բնակավայրը՝ Ուշգուլի: Բնակավայրը գտնվում է 2200 մետր բարձրության վրա։ Դժվարամատչելի ճանապարհների շնորհիվ Ուշգուլին կտրված լինելով արտաքին աշխարհից պահպանել է իր բնական միջավայրը։ Գյուղի աշտարակներն ուսումնասիրելուց հետո կիրականացնենք արշավ դեպի Վրաստանի ամենաբարձր լեռան՝ Շխարայի սառցադաշտ: Սառցադաշտից է սկիզբ առնում Սվանեթի ամենաջրառատ գետը՝ Ինգուրին։

Արշավ դեպի Սվանեթ

Ուշգուլի

Արշավ դեպի Սվանեթ Արշավ դեպի Սվանեթ

Երթուղու երկարությունը՝ 10 կմ

Հարաբերական բարձրությունը՝ 350 մ

Օր 6։ Մեզիրի

Առավոտյան նախաճաշից հետո ուղևորվում ենք Բեչոյի շրջան։ Իրականացնելու ենք վերելք դեպի Բակի լեռնանցք։ Արշավի սկզբում անցնելու ենք սաղարթախիտ անտառով այնուհետև դուրս ենք գալու ալպիական մարգագետիններ։ Ճանապարհին տեսնելու ենք փոքրիկ լճակ, որտեղ արտացոլվում են Մազերի լեռն ու Ուշբան։ Արշավն ավարտելու ենք 10-րդ դարում կառուցված փոքրիկ եկեղեցու մոտ։

Արշավ դեպի Սվանեթ

Մազերի

Ցանկության դեպքում կարող ենք շարունակել ճանապարհը մինչև Բակի լեռնանցք։ Վերադարձը նույն ճանապարհով։

Երթուղու երկարությունը՝ 11 կմ

Հարաբերական բարձրությունը՝ 800 մետր

Օր 7։ Վերադարձ

Վաղ առավոտյան ուղևորվում ենք դեպի Երևան:

 

Հանդիպման վայրը` Կոմիտասի «Երևան Սիթի»

Հանդիպման ժամը` 5։00

Արժեքը՝ 490 $ (համարժեք դրամ)

 

Արժեքի մեջ ներառված է՝

Տրանսպորտ

Ուղեկցորդների ծառայություն

6 գիշերակաց հյուրատանը (Մեստիա)

5 նախաճաշ (վերադարձի օրվա նախաճաշը ներառված չէ)

Թանգարանի մուտքի տոմսը

Ճոպանուղու վճարը

 

Ճանապարհորդության արժեքի մեջ միայն սնունդը ներառված չէ: Քանի որ Մեստիան տուրիստական քաղաք է, այստեղ շատ են կոլորիտային, համեղ և ավանդական ճաշացանկով ռեստորանները, այնպես որ սնունդի հարցը հեշտ լուծելի է։

 

Գրանցվելուց հետո կարող եք հրաժարվել մինչև հունիսի 1-ը։ Վերջին պահին հրաժարվողի գումարը վերադարձի ենթակա չէ։

Ուշադրություն

Խնդրում ենք առնվազն 10 րոպե շուտ լինել հանդիպման վայրում։
Ուշանալու և դրա պատճառով արշավը բաց թողնելու դեպքում գումարը ետ չի վերադարձվում։

Մանրամասների և գրանցվելու համար զանգահարեք` 043 00 51 65 կամ գրեք մեր ֆեյսբուքյան էջին 

Մեր առաջիկա արշավները

Բեխի Անապատ

Բեխի Անապատ

/in /by

Բեխի Անապատ կամ Տանձափարախի՝ գտնվում է Սյունիքի մարզի Բեխ գյուղից 4 կմ հարավարևելք: Տեղակայված է ամայի տեղում, շրջապատված է սաղարթախիտ անտառներով։ Անապատի նախնական հուշարձանը կառուցված է եղել 7-րդ դարից ոչ ուշ, վերակառուցվել է 17-րդ դարի 20-ական թվականներին։

Բեխ գյուղ

Բեխը Սյունիքի հինավուրց գյուղերից է։ Գյուղի անունը, որպես Տաթև վանքի սեփականություն հիշատակվում է Ստ․ Օրբելյանի օգտագործած աղբյուրների մեջ։ Բեխում իշխել են երկու նշանավոր մելիքական տներ՝ Մելիք Փարսադանյանի և Թորոս իշխանի։ Վերջիններս առաջիններից  էին, որ Կապանում սկսեցին պղնձի արդյունահանումն ու ձուլումը՝ դառնալով մրցակից հույների համար: Մելիք Փարսադանյաններին  է պատկանել նաև Հալիձորի բերդն իր շրջակայքով:

Բեխի Անապատ

Բեխի Անապատ / Լուսանկարը՝ Հայկ Բարսեղյանի

Գյուղի կենտրոնում է գտնվում միանավ թաղակապ եկեղեցին: Տարբեր ժամանակների նախշազարդված, վիմագրերով հարուստ տապանաքարեր են ագուցված եկեղեցու պատերին: Գյուղը մինչ օրս անփոփոխ պահպանել է իր անունը։

Ճարտարապետություն

Բեխի անապատը կազմված է եկեղեցուց, որը թաղածածկ դահլիճի հորինվածք ունի, իսկ հյուսիսային կողմում կանգուն է ուղղանկյուն, թաղածածկ սեղանատունը։ Մյուս օժանդակ շինություններից` պարիսպներից, միաբամության բնակելի սենյակներից միայն հետքերն են պահպանվել։ Քանդված է եկեղեցուն արևմտյան ճակատին կից եռակամար գավիթ-նախասրահը։ Անապատից` մոտավորապես 50 մ դեպի արևելք, գտնվում է մի մատուռ։

Բեխի Անապատ Բեխի Անապատ

Բեխի անապատն ունի մի շարք հետաքրքիր առանձնահատկություններ, որոնք արժեքավոր են ուշ միջնադարի Սյունիքի ճարտարապետության համար։ Նախ հետաքրքիր է սեղանատան տեղադրությունը։ Եթե մյուս համալիրներում առանձնացված է եկեղեցուց, ապա այստեղ այն այն կից է եկեղեցուն։ Հետաքրքիր է նաև եկեղեցու և սեղանատան պատերի շարվածքում օգտագործված ավելի հին կառուցվածքի բեկորներների առկայությունը, ինչը լույս է սփռում Բեխի անապատի իրական անվան և Սյունիքի հնագույն վանքերից մեկի տեղադրությունը ճշտելու հարցի վրա։

Տաթևի Մեծ Անապատ

Պատմություն

Անապատի սեղանատունն ու եկեղեցին կառուցված են կիսամշակ բազալտից և որձաքարից, 17-րդ դարին բնորոշ շինարարական տեխնիկայով, իսկ շարվածքում օգտագործված բեկորները բոլորովին ուրիշ քարից են` դեղնակարմրավուն տուֆաքարից։ Բեկորներում հանդիպում են ատամնավոր քիվի, քանդակազարդ զարդագոտու հատվածներ։ Եկեղեցու արևմտյան ճակատին արտաքուստ ագուցված քարի վրա պահպանվել է ուռուցիկ գրված արձանագրության մի կտոր։ Փորագրության ձևը հատուկ է 12-ից 14-րդ դարերին։ Ակնհայտ է, որ Անապատի տեղում եղել է` ավելի հին հուշարձան, որը ամբողջովին քանդվել է և քարերը մասամբ օգտագործվել են նորը կառուցելու ժամանակ։

Բեխի Անապատ

Բեխի Անապատ / Լուսանկարը՝ Հայկ Բարսեղյանի

Քանդակազարդ բեկորների և արձանագրության ոճական առանձնահատկություններից պետք է ենթադրել, որ Անապատի նախնական հուշարձանը կառուցված է եղել 7-րդ դարից ոչ ուշ և կանգուն է եղել մոտավորապես մինչև 14-րդ դարը, որից հետո քանդվել է կամ երկրաշարժից, կամ թշնամիների կողմից։

Անապատի պատմության վերաբերյալ կարևոր տեղեկություն է հաղորդում Ստ. Օրբելյանը և հենց նրա մոտ ենք գտնում հուշարձանի հին անունը։ Ստ. Օրբելյանը գրում է, որ Սիսիական տոհմի Ձագիկ մեծ իշխանի որդի Վահանը մինչև իր անունը կրող Վահանավանքի հիմնադրումը (911 թ.) երկար ժամանակ անցկացրել է այդ նշանավոր մենաստանում։

Բեխի Անապատ

Բեխի Անապատ / Լուսանկարը՝ Հայկ Բարսեղյանի

Սյունիքի 17-րդ դարի բոլոր անապատներն հասել են մինչև մեր օրերը և հայտնի են նրանց տեղերը։ Տանձափարախ կոչված վայրում կանգուն է միայն մեկը վերոհիշյալ Բեխի անապատը։ Այս փաստը ոչ մի կասկած չի թողնում, որ նշված համալիրը  պատկանում է Սյունիքի հինավուրց անապատներից մեկին` Տանձափարախին, որը հիմնովին վերակառուցվել է Արիստակեսի կողմից 17-րդ դարում։ Եվ պատահական չէ, որ Բեխ գյուղի բնակիչները մինչև վերջերս այն կոչել են Արիստակեսի անապատ։

Բեխի Անապատ

Բեխի Անապատ / Լուսանկարը՝ Հայկ Բարսեղյանի

Տանձափարախի անապատը միջնադարում եղել է նաև հայտնի մշակութային կենտրոն։ Այստեղ գրվել են ձեռագրեր, աշխատել է Գրիգոր Տաթևացու աշակերտ Մաթևոս վարդապետը։ Տանձափարախի անապատը 17-րդ դարում վերականգնվելով, գործել է հավանաբար մինչև 18-րդ դարի վերջերը` եկեղեցում գտնվող մի խաչքարի վրա կա 1751 թ. արձանագրություն։ Սակայն հետո այն լքվում է և նրա անունը չի հիշատակվում ոչ մի տեղ։

Ավանդազրույց

Այս յուրահատուկ սրբավայր-ամրոցի մասին գրել է Րաֆֆին «Դավիթ Բեկ» վեպում:

Րաֆֆին գրում է. «Քաջազնական հոգին, միանալով կրոնական զգացմունքների հետ, հրաշքներ էր գործում: Պաշարվածները ընտրել էին մահը, քան թէ անձնատուր լինել. «Արևը մոտենում էր իր մուտքին: Սույն միջոցին Մխիթար սպարապետը Տեր-Ավետիքի հետ, թողնելով Դավթին փոքրաթիվ պահապանների հետ բերդի մէջ, իրանք ամրոցի գաղտնի դռնով դուրս են գալիս՝ իրանց հետ ունենալով մի քանի հարյուր սպառազեն տղամարդիկ: Նրանք անակնկալ կերպով հարձակվում են թշնամու գլխավոր բաժնի վրա: Որովհետև մութը պատած էր այն ժամուն, թշնամին շփոթվում է. նրանք կարծում են, թէ պաշարվածներին դրսից օգնություն հասավ: Ամբողջ բանակի մէջ տիրում է խռովություն և իրարանցում: Սկսվում է կոտորածը: Նույն միջոցին թշնամու խառնիճաղանճ բազմությունը թողնում է բերդը: Նրանք սկսում են ցրվել: Նույն ժամին բերդից դուրս է գալիս և Դավիթ- Բեկը, միանում է իր ընկերների հետ: Թշնամին փախչում է: Դրանք հետամուտ էին լինում: Նրանցից ընկնում են մի քանի հազար հոգի, խլում են հարյուրից ավելի դրոշակներ եւ հարուստ պատերազմական մթերք:

Սյունյաց նահանգը մաքրվեց օսմանցիներից: Այդ եղավ 1727 թվին»:

 

Դեպի Բեխի Անապատ իրականացրած արշավի ժամանակ քայլեցինք նաև դեպի Կավարտի հունական եկեղեցի։

Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:

Վանքեր և եկեղեցիներ

Կավարտի հունական եկեղեցի

Կավարտի հունական եկեղեցի

/in /by

Կավարտի հունական եկեղեցի կամ Սբ. Կատարինե (Կատերինա), Խարալամբոս եկեղեցին գտնվում է Սյունիքի մարզում՝ Կապան քաղաքի Կավարտ թաղամասից 4 կմ հեռավորության վրա՝ Կռկոռա լեռան լանջին: Ներկայումս եկեղեցին չի գործում, գտնվում է վթարային վիճակում։ Եկեղեցին իր փայտագմբեթ հորինվածքով յուրահատուկ է հայաստանյան եկեղեցաշինության մեջ։

Ճարտարապետություն

Շինարարական արձանագրության համաձայն՝  1865 թ. եկեղեցին կառուցել են ազգությամբ հույն Կոնդուրով եղբայրները: Եկեղեցին գմբեթավոր շինություն է, կառուցված է մուգ դարչնագույն տուֆաքարի և բազալտի համադրումով։ Ենթադրվում է, որ քարը ուղտերով այստեղ է տեղափոխվել Շուշիի մոտակայքի քարհանքերից։ Հետաքրքիր գույնային երանգ է հաղորդում եկեղեցուն՝ քիվերի, պատուհանների շրջանակների և զարդագոտիների կառուցման ժամանակ օգտագորժված սպիտակադեղնավուն կրաքարը։ Զանգակատունը եկեղեցուն կից է արևմտյան կողմից։

Կավարտի հունական եկեղեցի

Կավարտի հունական եկեղեցի

Եկեղեցին այսօր գտնվում է խիստ վթարային վիճակում, քանի որ 1960-ական թվականներին եկեղեցու շրջակայքում պարբերաբար իրականացվել են պայթեցումներ հանքերի շահագործման համար։

Դեպի Կավարտի հունական եկեղեցի իրականացրած արշավի ժամանակ քայլեցինք նաև դեպի Բեխի Անապատ։

Կավարտի հունական գյուղ

Կավարտը եղել է Սյունիք աշխարհի հին գյուղերից, և հիշատակված է եղել Տաթևի վանքի հարկացուցակում։ Նույն անվամբ ընդգրկված է եղել նաև Ելիզավետպոլի նահանգի Զանգեզուր գավառի կազմում։ Հարուստ է պղնձի պաշարներով, որոնք շահագործվել են դեռևս 1850-ական թվականներից։ Ներկայումս գյուղի տարածքը ընդգրկված է Կապան քաղաքի մեջ, որպես թաղամաս։

Հույները

1850 թվականի ամառային մի օր երկու անծանոթ են մոտենում Կավարտ գյուղի դիմացի անտառներով և ջրերով հարուստ Մարգ կոչվող բարձունքին։ Նրանք Կապան ոտք դրած առաջին հույներն են եղել։ Ալավերդիից այստեղ եկած հույները հետագայում մի փոքրիկ հողակտոր են ձեռք բերում և սկսում հանք շահագործել։

1853 թվականին ազգությամբ հույն Խարլամպի Կոնդուրովը կառուցում է Կավարտի պղնձաձուլարանը: Տեսնելով հանքի հզորությունն ու գումարներ բերելու հնարավորությունը, հարյուրից ավելի հույն բանվորներ են գալիս, որոնք այստեղ հաստատվում և իրենց համար առանձին բնակավայր են հիմնում: Գյուղը կառուցվեց Մարգի բարձունքում՝ Կռկոռա լեռան լանջին: Բարձունքում լինելու պատճառով սկսեցին այն անվանել  Բաշքենդ (թուրք․ գլուխ և քաղաք բառերից) անունով:

1865 թվականին Կոնդուրովները կառուցեցին հունական Սբ․ Կատարինե եկեղեցին, որին տեղացիներն անվանում էին «Բերձենների եկեղեցի», որ կնշանակի հույների եկեղեցի («բերձեն» – «հույն» էթնանունը վրացերենով)։

Խորհրդային կարգեր հաստատվելուց հետո հանքերի շահագործումը հույների կողմից դադարեցվեց։ 70-տարուց ավելի այդ տարածքում բնակվելուց և հանքերը շահագործելուց հետո հույների հիմնական մասը  հեռացան Բաշքենդից, Կավարտից ու Կապանից։

Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:

Վանքեր և եկեղեցիներ